Nhà máy phân đạm cần sản xuất phân bón, nên phải tuyển công nhân. Cuộc tuyển chọn rầm rộ được tổ chức.

Do nhà máy đưa ra chế độ đãi ngộ rất hấp dẫn, nhiều thanh niên trai tráng ở các thôn xung quanh đều hồ hởi muốn được nhận vào làm, vừa để cống hiến sức lực, vừa giải quyết vấn đề áo cơm cho gia đình.

Việc tuyển dụng kéo dài nhiều ngày, mỗi ngày đều đông như hội, số người tham gia thi tuyển đã vượt ngàn.

Công việc ở xưởng mộc của Vệ Tứ Trụ không mấy ổn định, thường làm ba năm ngày lại nghỉ cả tháng. Ông cũng định từ bỏ công việc ở xưởng mộc để vào nhà máy phân đạm. Nhưng bà cụ Vệ thấy Vệ Nhị Trụ và Vệ Tam Trụ đã vượt qua kỳ tuyển chọn, được sắp xếp làm ở xưởng cố định đạm - nơi có mức lương cao nhất, liền giữ Vệ Tứ Trụ ở lại, yêu cầu ông tập trung làm việc ở xưởng mộc. Khi không có việc, ông phải lo việc đồng áng.

Bà cụ nói:

"Nhà ta còn phải dựa vào ruộng đất để sống, chẳng lẽ ba anh em các con đều đi làm ở nhà máy phân đạm hết sao? Phải có người ở lại làm ruộng chứ. Mà Tứ Trụ, mấy năm qua mẹ đã ưu ái con rất nhiều, nhờ đó con cũng đúc rút được kinh nghiệm mà người thường không có. Vậy nên, nhiệm vụ vinh quang này sẽ giao cho con. Sau này trong nhà có việc gì, ưu tiên giao cho Tứ Trụ lo liệu, rõ chưa?"

Vệ Tứ Trụ biết rằng dù có phản kháng hay đấu tranh cũng vô ích, nên đành chấp nhận. Diêu Thúy Phân ban đầu không vui, không hiểu vì sao liền hỏi Vệ Tứ Trụ:

"Dựa vào đâu mà hai anh được vào nhà máy kiếm bộn tiền, còn anh lại phải làm ruộng? Chẳng lẽ cứ để nhà họ phát đạt, còn nhà mình thì mãi nghèo sao?"

May

Vệ Tứ Trụ đã nghĩ thông, liền an ủi Diêu Thúy Phân: "Nhà anh hai và anh ba đều có hai con trai, tự nhiên phải kiếm nhiều hơn. Nhưng nhà chúng ta chỉ có một con trai, một con gái, áp lực nhẹ hơn hai nhà họ nhiều. Nếu không để lại một người làm ruộng, cả nhà nhiều miệng ăn như vậy biết lấy gì mà ăn? Đã nhất định phải có người ở lại, thì tất nhiên người đó là anh. Lúc chưa nghĩ thông thì đúng là khó chịu, nhưng nghĩ thông rồi thì cũng nhẹ nhàng thôi."

Diêu Thúy Phân tức giận không nguôi: "Mẹ anh cũng biết chia đều cá vàng cho con trai và con gái, sao đến lượt anh lại coi con gái thấp kém hơn con trai? Con trai cưới vợ thì cần tiền, chẳng lẽ con gái không cần của hồi môn à? Mẹ anh rõ ràng thiên vị anh hai và anh ba, để họ làm việc tốt nhất, còn anh thì làm công việc không có chút tiền đồ nào."

Vệ Tứ Trụ nghe mà tai như muốn điếc, liền thẳng thừng tung ra “chiêu sát thủ” với Diêu Thúy Phân: "Thúy Phân, nếu em không thông suốt thì đi nói thẳng với mẹ anh xem, để xem mẹ anh giải thích thế nào, được không?"

Diêu Thúy Phân lập tức câm lặng. Nếu bà dám oán trách trước mặt bà cụ Vệ, đòi bà cụ cho một lời giải thích, thì cần gì phải càm ràm bên Vệ Tứ Trụ?

So với sự tức giận của Diêu Thúy Phân, Lý Lan Tử và Trương Xuân Nha lại dễ chịu hơn nhiều.

Người ta thường nói "không có hy vọng thì không có thất vọng". Lý Lan Tử và Trương Xuân Nha ban đầu cho rằng nhà máy phân đạm tuyển công nhân sẽ rất khó vào, vì người đăng ký đông. Dù Vệ Nhị Trụ và Vệ Tam Trụ có ghi danh thì hai người cũng không nghĩ họ thật sự có thể vào làm.

Thực tế lại có chút khác biệt. Nhà máy phân đạm không khó vào như họ tưởng. Phần lớn người đăng ký đều được nhận, những người có học thức được xếp vào vị trí kỹ thuật, còn những người không có học thì làm việc tay chân. Để thực hiện chính sách "phân phối theo lao động, làm nhiều hưởng nhiều" mà lãnh đạo trung ương đề ra, giám đốc và bí thư nhà máy đã cùng bàn bạc và soạn thảo bảng lương chi tiết, quy định chặt chẽ các tiêu chuẩn phát lương.

Bảng lương của nhà máy phân đạm giống với cách đội sản xuất ghi công điểm cho nông dân. Trước tiên quy định mỗi công nhân phải hoàn thành khối lượng công việc nhất định hàng tháng để nhận lương cơ bản, sau đó liệt kê chi tiết các khoản thưởng khi hiệu suất vượt kỳ vọng.