Cá Trên Trời

Chương 54: Lưu luyến phút giây này



[Cá Trên Trời]

Chương 54: Lưu luyến phút giây này

Thời gian lặng lẽ trôi qua, chỉ còn hơn một tháng nữa thôi, quãng đời học sinh của chúng tôi sẽ kết thúc. Dù chỉ gắn bó với ngôi trường này vài tháng, nhưng nơi đây đã mang đến cho tôi nhiều kỉ niệm quý giá. Khi vừa mới đặt chân đến Hà Nội, tôi chưa từng nghĩ rằng thủ đô sẽ có nhiều điều ngọt ngào đến vậy. Hà Nội se duyên cho bố mẹ tôi, và cũng chính Hà Nội mang Đình Phong đến bên tôi.

Bước sang tháng tư, lớp chúng lên kế hoạch quay một đoạn phim lưu giữ lại những khoảnh khắc cuối cùng của thời học sinh. Tôi đứng giữa nắng vàng ươm, âm thầm ngắm Đình Phong đang loay hoay chỉnh lại chiếc máy quay để chuẩn bị ghi hình.

Bỗng, anh ngẩng đầu lên, trong đôi mắt chứa đầy hình bóng tôi.

"Đến đây với anh."

Tôi đứng cạnh Phong, tay cầm cuốn sổ với những câu hỏi đã chuẩn bị sẵn để phỏng vấn các thành viên trong lớp. Người đầu tiên xuất hiện trước ống kính là Thế Thành. Trái với sự lúng túng tôi dự đoán, nó cười toe toét, đầy hào hứng: "Nhanh hỏi đi, đến lúc vẻ đẹp xuất sắc này được quay lại rồi."

Thành nói đùa, làm cả nhóm không nhịn được cười. Nó không giấu nổi sự phấn khích, nhanh nhảu bước đến trước máy quay, đôi mắt sáng rực như đang chờ đón cơ hội thể hiện.

Tôi hỏi: "Cậu cảm thấy thế nào khi sắp phải rời xa bọn tớ?"

Thế Thành nhìn tôi một lúc, rồi khẽ cười, ánh mắt xen lẫn niềm vui lẫn nỗi nuối tiếc.

Nó đáp: "Tớ không muốn xa các cậu đâu. Tớ chắc chắn sẽ nhớ cái không khí ở lớp, nhớ những trò đùa và cả những lúc tụi mình cùng nhau học tập. Nhưng tất cả những kỉ niệm đó sẽ luôn ở lại với tớ, ngay cả khi bọn mình mỗi đứa một ngả."

Lời nói của Thành nhẹ nhàng mà sâu lắng, khiến tôi chợt nhận ra thời gian quả thật là thứ quý giá nhất, dù muốn giữ lại đến đâu cũng chẳng thể níu kéo.

"Cậu còn tiếc nuối điều gì không?"

Ánh mắt Thành khẽ dao động, như vừa chạm đến một góc tâm tư giấu kín. Im lặng bao trùm một lúc, chỉ có tiếng lá xào xạc từ hàng cây xanh mát.

"Có."

"Là gì vậy?"

"Là không thể thành đôi cùng cậu ấy khi chúng tôi còn là học sinh."

Thành khẽ cười, một nụ cười phảng phất nỗi buồn. Nó quay đầu nhìn về dãy hàng lang lớp học, nơi có Khánh Như.

Tôi từng không ít lần hoài nghi về tình cảm Thành dành cho Như, nhưng khi nhìn dáng vẻ của nó lúc này, lòng tôi bỗng chùng lại. Có lẽ, tôi đã sai khi từng có suy nghĩ đó.

Đúng lúc đó, Tấn Tài bước đến, cau mày rồi gõ nhẹ lên đầu Thành.

"Thằng này, thời gian còn dài mà, mày định bỏ cuộc dễ dàng thế à?"

Tôi và Đình Phong nhìn nhau, bất giác nở nụ cười. Hai đứa này suốt ngày cãi vã không ngớt, vậy mà cách chúng quan tâm đến nhau lại khiến người khác phải bật cười vì quá đáng yêu.

Thành nhìn Tài, thẫn thờ mất mấy giây. Nó có phản ứng như vậy là vì từ trước đến nay Tài chưa từng ủng hộ nó theo đuổi Như. Lần này, Tài đứng về phía Thành cũng có nghĩa là Tài đã cộng nhận tình cảm chân thành của nó.

Thành hớn hở khoác tay lên vai Tài:

"Mày vừa nói cái gì? Nói lại đi!"

Tài hất tay Thành ra khỏi người mình, vẻ mặt chẳng mấy dễ chịu:

"Mừng vội thế? Mày mà đối xử tệ với em ấy thì tình bạn giữa chúng ta cũng coi như chấm hết. Hơn nữa con bé vẫn chưa ưng mày đâu đấy."

Tấn Tài vừa nói xong, tất cả chúng tôi đều không nhịn được mà bất cười. Thành lúng túng gãi đầu, vẻ mặt bối rối:

"Ừ, ừ! Tao biết rồi!"

Tấn Tài hừ một tiếng rõ dài, nhưng khóe miệng vẫn khẽ cong lên.

Tôi lặng lẽ nhìn cảnh tượng ấy, cảm giác thật khó diễn tả. Dường như, khi chứng kiến tình bạn và những tình cảm chân thành này, tôi lại thêm trân trọng những gì mình đang có.

Người tiếp theo bước lên phía trước máy quay là Tấn Tài. Nó chỉnh lại tóc tai cẩn thận, kéo ngay ngắn vạt áo như thể bản thân sắp lên sân khấu lớn.

"Đây là quay phim kỉ yếu chứ không phải thi tuyển người mẫu đâu." Phong trêu chọc.

"Tất nhiên phải chỉnh chu rồi. Sau này bọn mày có nhìn lại, cũng phải thấy tao lúc nào cũng đẹp trai."

Tôi cầm tờ giấy câu hỏi trên tay, nén cười hỏi:

"Cậu có điều gì muốn nhắn gửi đến ai đó trong đó trong lớp mình không?"

"Không nói tên người đó ra có được không?"

Nhận được cái gật đầu đồng ý từ tôi, Tài mỉm cười, trầm ngâm suy nghĩ khoảng vài giây. Một lúc sau, Tài hướng ánh nhìn về phía ai đó trong đám chúng tôi, chân thành nhắn nhủ:

"Sau tất cả những tổn thương mà mày từng phải trải qua, tao chỉ muốn nói là mày xứng đáng được sống thật hạnh phúc. Đừng thức thâu đêm, đừng bỏ mặc bản thân, cũng đừng tự nhốt mình trong phòng nữa..."

Khi chúng đang yên lặng nghe những lời giãi bày chân thành ấy, đột nhiên, Tài bật cười, quay mặt đi để tránh né ánh nhìn từ mọi người:

"Xấu hổ quá! Thôi tao không nói nữa đâu."

"Anh có biết Tài muốn nhắn gửi điều này đến ai không?"

Đình Phong chăm chú nhìn về phía Tài. Anh mỉm cười, khẽ lắc đầu: "Anh không biết."

Máy quay tiếp tục ghi lại từng nụ cười, từng ánh mắt đầy lưu luyến. Chúng tôi không biết tương lai sẽ ra sao, nhưng ngay lúc này, những khoảnh khắc ấy là vô giá.Từng người lần lượt bước vào khung hình, đối diện với máy quay để chia sẻ những tâm tư và nỗi niềm sâu kín nhất. Thời gian trôi nhanh, chẳng mấy chốc đã đến lượt tôi và Phong. Người đảm nhận vai trò phỏng vấn là Phương Nhi. Con bé nhìn thẳng vào tôi, cất lời:

"Sau khi tốt nghiệp, cậu muốn sống một cuộc đời như thế nào?"

"Sau khi tốt nghiệp à?" Tôi thoáng khựng lại, ánh mắt lơ đãng nhìn ra xa, cố hình dung một cuộc sống mơ ước trong tương lai. Tôi khẽ cười, nhẹ nhàng trả lời:

"Sau khi tốt nghiệp, tớ hy vọng bản thân có thể sống một cuộc đời thật ý nghĩa. Tớ muốn được ở bên cạnh những người thân yêu, trải nghiệm những điều mới mẻ và đi thật nhiều nơi. Tớ muốn tìm thấy công việc mà mình đam mê, có thể cống hiến và học hỏi mỗi ngày. Quan trọng là, tớ muốn sống cuộc sống mà khi nhìn lại, tớ có thể tự hào về những gì mình đã làm và cảm thấy trọn vẹn."

Phương Nhi gật đầu, vẻ mặt thoáng nét hài lòng. Sau đó, Nhi quay sang Phong, không giấu được sự tò mò:

"Vậy còn cậu, Phong? Cậu muốn sống như thế nào?"

"Chỉ cần được sống bên cạnh Chiêu Anh là đủ."

Câu trả lời của Phong như một cơn sóng bất ngờ ập tới, khiến tôi sững người.Từng chữ đều khắc sâu trong tâm trí, nhẹ nhàng nhưng lại đủ sức làm xáo trộn mọi cảm xúc trong tôi.

Bỗng, một cơn gió nhẹ thổi qua, làm rối tung mái tóc của tôi. Đình Phong khẽ vươn tay chỉnh lại giúp, hành động nhỏ nhưng khiến tim tôi khẽ loạn nhịp.

Phương Nhi im lặng trong chốc lát, ánh mắt ngập tràn sự ngưỡng mộ:

"Ghen tị với hai cậu thật đấy!"

Tôi cúi đầu, cố giấu đi đôi má đang dần đỏ lên.

Phong cũng cúi đầu, ánh mắt dừng lại ở tôi, rồi bàn tay anh khẽ siết lấy tay tôi, ngón tay đan vào nhau, tạo nên sự kết nối vững chắc giữa cả hai. Tôi cảm nhận rõ ràng hơi ấm từ tay anh, như một lời hứa, một sự cam kết về một tương lai có nhau.

Chúng tôi đứng nơi sân trường, bên nhau dưới ánh nắng chiều, để mặc thời gian lặng lẽ trôi qua như một cuốn phim đẹp mãi không ngừng. Trên nền trời xanh trong của buổi chiều ấy, bóng dáng mọi người như hòa vào nắng. Khoảnh khắc này, tôi sẽ mãi khắc ghi trong tim...

***

Trước lễ tổng kết vài ngày, lớp chúng tôi tổ chức cắm trại để lưu giữ lại những kỉ niệm cuối cùng của thời học sinh. Chúng tôi chọn một bãi cỏ rộng rãi, thoáng đãng, nơi có thể ngắm nhìn trời xanh và cảm nhận sự yên bình của thiên nhiên. Trưa hôm đó, thành viên lớp tôi háo hức tập trung tại trường, mang theo lều trại, đồ ăn, và những món đồ chơi như quả bóng chuyền, cầu lông, và cả một bộ loa mini để tổ chức văn nghệ. Chưa bước lên xe mà tiếng nói cười đã vang rộn cả góc đường. Mấy đứa trễ giờ tất tả chạy tới, vừa thở hổn hển vừa phân bua: "Tại đồng hồ nhà tao chạy chậm đó, không phải tại tao đâu!" Cả lớp cười ồ lên, ai cũng chọc ghẹo, còn hùa nhau hô lớn: "Phạt, phạt!"

Khi đã ổn định trên xe, cả lớp lại chẳng chịu yên. Mấy đứa con gái thì tụ tập lại nói chuyện, mấy đứa con trai thì bật điện thoại lên chơi game cùng nhau.

Bỗng, một ca khúc ca gần gũi với tuổi trẻ vang lên, khiến cho cảm xúc trong lòng mỗi chúng tôi đột ngột dâng trào.

"Cuối con đường là bầu trời xanh ấm êm,

Bên tôi mỗi khi buồn lặng lẽ xoá tan bao âu lo..."

Chúng tôi bật đèn flash lên, gác lại những việc đang làm, vô thức vẫy tay theo, hát theo từng giai điệu của bài hát.

"Vẫy tay xin chào nghẹn ngào gặp lại ngày sau,

Thương nhớ nhau lòng ngập ngừng không muốn rời,

Vỗ vai xin bình an ở phía trước, cho dù nhiều chông gai,

Kiên cường lên rồi mọi chuyện cũng sẽ vượt qua..."

Xe vừa rời khỏi nội thành, khung cảnh xung quanh thay đổi dần, những tòa nhà cao tầng lùi xa, nhường chỗ cho những con đường ven ngoại ô mát mẻ hơn. Trên xe, đám bạn rôm rả bàn luận:

"Tới nơi mà trời không đẹp thì buồn lắm!"

Một đứa đùa: “Không đẹp thì tụi mình đẹp, có gì đâu!"

Thế là cả xe bật cười, không khí thêm phần vui vẻ.

Cô giáo nhiệm ngồi ghế đầu, quay xuống nhìn lũ học trò nhí nhố mà cũng không nhịn được cười. Ai cũng như hiểu ngầm rằng, dù có đi đâu, những khoảnh khắc vui vẻ này sẽ là kỷ niệm chẳng thể nào phai mờ.

Thế Thành và Tấn Tài ngồi ở trước tôi và Đình Phong một ghế, hai đứa cứ quay người lại suốt, chẳng chịu để chúng tôi yên.

Thành vừa nhai nhồm nhoàm miếng bánh trong miệng, vừa ngoảnh lại hỏi tôi:

"Chiêu Anh, cậu có đói bụng không? Nè, ăn một miếng không?"

Tôi chưa kịp phản ứng thì Đình Phong ngồi cạnh liền nhíu mày, quay qua nhìn Thành đầy bất mãn:

"Sao mày không hỏi tao?"

"Hỏi mày làm gì? Có bao giờ mày ăn mấy đồ ăn vặt kiểu này đâu?"

Đình Phong ngừng lại một lúc, có vẻ ngẫm nghĩ, rồi thở dài thừa nhận:

"Ừ... thì đúng là tao không ăn thật..."

"Chiêu Anh, nghĩ lại thì tớ chưa cảm ơn cậu tử tế vì đã giúp tớ vụ tỏ tình nữa."

Thế Thành bỗng nhắc lại lần tỏ tình thất bại đó trước mặt chúng tôi. Sau một khoảng thời gian dài suy sụp, tôi rất vui khi thấy Thành đã vượt qua được nỗi buồn đó.

"Tớ có giúp gì nhiều đâu. Cậu cho tớ xin một gói snack là được rồi."

"Thì ra mấy người thông đồng với nhau làm chuyện này. Chỉ có mỗi tao là không..."

Tài còn chưa kịp nói hết câu, Thành đã vội ngắt lời:

"Tại mày phản đối bọn tao đến với nhau trước mà!"

"Ừ, nếu mày đã nói vậy rồi thì từ giờ trở đi tao sẽ phản đối đến cùng."

"Bây giờ Như cũng đâu có chịu gặp tao đâu, khỏi cần mày phản đối!"

Tôi không nhịn được mà bật cười trước sự đáng yêu của hai đứa, còn Đình Phong chỉ liếc Thành và Tài một cái đầy bất lực, rồi nghiêng đầu tựa vào ghế, ra vẻ không thèm để ý. Nhưng khóe môi anh lại thoáng cong lên, lộ ra một nụ cười nhẹ.

Chẳng mấy chốc, chuyến xe đã chậm rãi dừng lại trước khu cắm trại. Tiếng động cơ xe vừa ngừng, cả lớp đã hào hứng ùa xuống, ai nấy đều tươi cười và thoải mái tận hưởng bầu không khí trong lành nơi đây.

"Cuối cùng cũng tới nơi!" Thành vừa vươn vai vừa nói, ánh mắt sáng rực đầy phấn khích.

Tôi bước xuống xe, cảm nhận ánh nắng ấm áp len lỏi qua những tán cây, thoang thoảng hương hoa dại trong gió.

Mọi người nhanh chóng tập hợp, mỗi người một tay, chuyển đồ đạc và vật dụng cần thiết từ xe xuống. Cô giáo chủ nhiệm phân chia lớp thành hai nhóm: các bạn nam phụ trách dựng lều, còn các bạn nữ thì chuẩn bị đồ ăn.

Phương Nhi là đầu bếp chính của lớp chúng tôi. Con bé nhiệt tình phụ trách tất cả các công đoạn quan trọng trong nấu ăn - từ ướp thịt, chuẩn bị gia vị đến việc nấu các món ăn chính. Chúng tôi, tuy đứng bên cạnh nhưng chỉ giúp đỡ Nhi khi cần thiết, hoặc làm những công việc phụ trợ như nhặt rau, lột vỏ hành tỏi, hay chuẩn bị dụng cụ.

Chẳng mấy chốc, ánh chiều tà của hoàng hôn đã nhuộm không gian xanh mát thành một màu vàng dịu dàng. Lều đã được dựng xong, đồ ăn đã được bày biện đẹp mắt trên bàn. Những món ăn được chuẩn bị tỉ mỉ bốc khói nghi ngút, hương thơm quyện vào không gian, khiến ai nấy đều không thể kìm lòng. Sau một buổi chiều vất vả, cuối cùng thì chúng tôi cũng được ngồi lại với nhau.

Đình Phong cầm chiếc máy quay trên tay, như muốn lưu giữ mọi cảm xúc và kỷ niệm của chuyến đi này. Chiếc máy quay chầm chậm lướt qua từng gương mặt rạng rỡ, từ ánh mắt lấp lánh niềm vui đến những tiếng cười giòn tan.

Sau khi đã hoàn thành xong công việc quay phim, anh mới chịu ngồi xuống bàn ăn. Đặt chiếc máy quay sang một bên, Đình Phong nở nụ cười thoải mái, ánh mắt như sáng lên khi nhìn những món ăn được bày biện tươm tất trước mặt.

"Nhìn ngon thế! Tự nhiên anh thấy đói bụng quá."

Tôi gắp một lát cơm cuộn vào bát của anh, cười nói:

"Cái này là do em làm đấy. Anh ăn nhiều vào nhé."

"Dạ."

Dù ngày thi tốt nghiệp đã sắp đến gần, nhưng chúng tôi vẫn quyết gạt bỏ hết những âu lo để tận hưởng trọn vẹn niềm vui ngày hôm nay. Mấy đứa con trai tụ tập lại một chỗ, mỗi đứa một ly bia, vừa uống vừa cười nói rôm rả. Đình Phong ban đầu ngồi ăn cùng tôi, nhưng sau một lúc bị đám bạn kéo đi, anh cũng nhanh chóng nhập hội.

Còn tôi thì ngồi quây quần với nhóm con gái để hát karaoke. Cả nhóm thay phiên nhau cầm mic, những câu hát đôi lúc lạc tông, nhưng chẳng ai bận tâm. Tiếng cổ vũ và những tràng cười đùa vang lên không ngớt, làm không khí càng thêm rộn ràng.

Trong lúc Nhi đang hát bài "Pháo hoa", tôi dừng lại, lặng nhìn mọi người xung quanh. Bữa tiệc nhỏ này, chẳng có gì ngoài ánh đèn vàng ấm áp, những món ăn đơn giản, nhưng lại tràn đầy tình bạn. Xa xa, đám con trai vẫn ồn ào với câu chuyện không đầu không cuối, chúng nó cụng ly rồi lại khoác vai nhau như sợ thời gian chẳng còn nhiều để sát cánh.

Bất giác, tôi chợt nhận ra, đêm nay không chỉ là một buổi tụ tập. Nó như một nốt trầm đẹp đẽ giữa những ngày hối hả ôn thi, một lần cuối cùng chúng tôi được vô tư cười đùa, không cần lo lắng về tương lai đang chờ ở phía trước. Chúng tôi đều hiểu, sau tối nay, mọi thứ sẽ không còn giống như trước nữa, và chính vì thế, ai cũng cố sống hết mình cho khoảnh khắc hiện tại.

Tôi rời khỏi bàn ăn, muốn đi dạo để hít thở chút bầu không khí trong lành. Tôi đứng bên bờ hồ, ngắm mặt nước phẳng lặng phản chiếu ánh trăng mờ ảo và những vì sao đang lấp lánh trên bầu trời. Tiếng gió nhẹ nhàng thổi qua, mang theo hương cỏ cây và sự yên bình của màn đêm, khiến tâm trí tôi như được thả lỏng hoàn toàn.

Hình bóng của ai đó in dài xuống mặt đất, từ từ tiến về phía tôi. Tôi quay đầu lại, và nhận ra đó chẳng phải ai xa lạ mà là Phong.

"Sao anh lại ra đây?"

Phong không trả lời ngay. Bước chân anh loạng choạng, khi anh đến gần, tôi mới nhận ra anh đã say. Anh cười nhạt, ánh mắt hơi mơ màng, rồi bất ngờ ngả vào lòng tôi như một đứa trẻ cần được che chở.

"Không thấy em đâu... nên anh đi tìm." Anh thì thầm, giọng nói trầm khàn, gần như lẫn vào tiếng gió đêm.

Tôi đứng lặng, tim khẽ run lên trước lời nói ấy. Hơi ấm từ người anh truyền qua tôi, vừa làm tôi bối rối, vừa mang đến cảm giác dịu dàng đến khó tả.

"Anh say rồi." Tôi nói khẽ, một tay đỡ lấy tay anh, một tay khẽ chạm lên vai, giúp anh đứng vững.

"Say đâu mà say..." Anh cười, đôi mắt khẽ nhắm lại. "Chỉ là anh nhớ em..."

Khoảng cách giữa chúng tôi đột nhiên bị rút ngắn, không biết từ khi nào, tôi đã nằm gọn trong lòng anh, nghe thấy tiếng trái tim anh khẽ rung lên vì tôi.

Trong giây phút ấy, cả thế giới như thu bé lại, chỉ còn ánh trăng dịu yên, làn gió mát rượi và hai chúng tôi bên bờ hồ yên ả. Tôi không nói thêm gì, chỉ ôm anh thật chặt, như sợ rằng nếu như buông lẻo ra một chút, tôi sẽ đánh mất anh mãi mãi.

Một lúc lâu, Phong mới chịu buông tôi ra, dáng vẻ như nuối tiếc điều gì đó. Khuôn mặt anh đỏ ửng, một phần vì men bia, một phần nữa là vì điều gì đó mà tôi không chắc chắn. Ánh mắt anh, dù có chút mơ màng, vẫn dành cho tôi một cái nhìn chân thành, như muốn nói những điều không thể diễn tả bằng lời.

"Em biết không..." Giọng anh khàn khàn vang lên, phá tan không gian tĩnh lặng. "Cứ mỗi lần được bên cạnh em, anh đều tự hỏi tại sao mình lại may mắn đến vậy..."

Khoé môi anh cong lên, ánh mắt vẫn không rời khỏi tôi. "Anh yêu em nhiều lắm..."

Cả khuôn mặt bỗng nóng bừng lên, tôi lảng tránh ánh nhìn của anh, nói:

"Anh say lắm rồi đấy, toàn nói linh tinh thôi!"

Bàn tay ấm áp của anh đặt lên má tôi, rồi chầm chậm di chuyển xuống, chạm khẽ lên đôi môi. Anh nhìn tôi một lúc, ánh mắt vô cùng chân thành, đắm say. Bàn tay anh nhẹ nhàng nâng cằm tôi lên, khẽ nghiêng đầu tôi về phía anh.

Anh không nói gì, chỉ lặng lẽ tiến đến. Khoảng cách giữa chúng tôi ngày một thu hẹp, đến mức tôi có thể cảm nhận rõ ràng hơi thở ấm áp của anh phảng phất nơi gò má. Ánh mắt anh sâu thẳm, như kéo cả thế giới của tôi chìm vào đó.

Sau một thoáng do dự, anh cúi xuống. Đôi môi anh khẽ chạm vào môi tôi, nhẹ nhàng như cánh hoa rơi trên mặt nước. Nhưng chính cái nhẹ nhàng ấy lại như một làn sóng dữ dội, khuấy động tất cả mọi cảm xúc trong tôi.

Khoảnh khắc ấy, thế giới bỗng chốc trở nên mơ hồ. Tôi không còn nghe thấy gì ngoài nhịp đập điên cuồng của trái tim mình.

Một lúc sau, đôi môi anh khẽ rời xa, nhưng đôi mắt vẫn nhìn tôi chăm chú.

"Anh xin lỗi..." Giọng anh khẽ khẽ: "Anh không kiềm chế được."

Tôi giơ tay chạm nhẹ lên môi mình, nơi cảm giác mềm mại ấy vẫn còn lưu lại. Tâm trí tôi  hoàn toàn chao đảo, ngây ngốc với mọi thứ vừa diễn ra.

Tôi nhéo má anh, mỉm cười thật tươi rồi nói:

"Đâu ai bắt anh phải kiếm chế chứ!"

Đêm cứ thế trôi qua, yên bình mà rộn ràng, ngọt ngào như lời hát khẽ ngân bên tai. Chúng tôi chẳng nói gì về ngày mai, bởi hiện tại đã đủ để ghi dấu trong trái tim mỗi người...