Có lẽ vì xung quanh đông đúc, Lưu A Nãi sợ người bên cạnh nghe thấy, truyền tới tai hiệu thuốc ấy thì lại phiền phức, nên bà ép giọng xuống thật thấp, Thẩm Liệm phải ghé sát tai mới nghe rõ:

"......Nhà bọn họ toàn bán đồ giả thôi, ba năm thì rao thành năm năm, cao da lừa thì trộn cả mè đen nhão nhoét vào, còn cả..."

Chưa nói hết câu, một phụ nhân mập mạp bên cạnh đã chen vào:

"Còn cả thuốc chuột nữa! Trời ơi, lần trước nhà của ta bị chuột phá, mua tận hai liều thuốc của bên đó mà chẳng có tác dụng. Đến lúc ta đến đòi lý lẽ, bọn họ lại bảo là do chuột nhà ta thành tinh. Tức chết đi được."

Dứt lời lại ngẩng đầu, thấy Thẩm Liệm và Lưu A Nãi đều đang nhìn mình không nói tiếng nào, thím mập lúc này mới nhận ra mình hình như vừa nghe chuyện không nên nghe, nói thứ không nên nói mất rồi, bèn cười gượng, ngại ngùng nói:

"Ấy, tai ta thính quá, vừa rồi vô tình nghe được hai người nói muốn qua hiệu thuốc bên kia mua đồ, sợ hai người bị lừa nên mới nghe thêm mấy câu."

Nói xong còn liên tục xin lỗi.

Thẩm Liệm và Lưu A Nãi đều là người dễ tính, vẻ ngoài lại hiền lành. Lưu A Nãi vừa nghe thím mập nói vậy thì hào hứng tiếp lời luôn:

"Đúng không đúng không? Nhà đó đúng là loại hắc điếm, đồ vừa đắt vừa kém chất lượng. Chẳng qua chủ tiệm có cậu em vợ làm trong nha môn, chứ không với cái kiểu buôn bán này, sớm muộn cũng bị đập nát!"

Thím mập cũng đồng ý:

"Ai mà không biết chứ, trước đây chỗ đó là hiệu thuốc của Dịch gia, danh tiếng chất lượng đều tốt lắm. Chỉ tiếc nhà bọn họ chỉ có mỗi một nữ nhi, lại mù tịt y thuật, sau này Dịch đại phu nhận đệ tử làm rể, để hắn ở rể thừa kế gia nghiệp. Nào ngờ sau khi Dịch đại phu qua đời, tên rể kia bài bạc quen thói, nợ nần chồng chất, suýt nữa bị người ta đánh chết."

Vốn ban đầu chỉ nói chuyện hiệu thuốc, chẳng hiểu sao giờ lại nhảy qua chuyện khác.

Lưu A Nãi cũng không phát hiện ra, còn hỏi thêm:

"Ồ, vậy cô nương Dịch gia kia thế nào rồi?"

"Nàng không sao, nhưng tiền trượng phu nợ sao mà quịt được? Vậy nên phải bán cửa tiệm để trả nợ đó...... Chính vì thế, giờ mới thành hiệu thuốc Từ gia."

Thím mập kể xong mấy chuyện thị phi thì cuối cùng cũng nhớ ra vấn đề ban đầu, liền tốt bụng dặn dò Thẩm Liệm:

"Ai chà, dù sao tiệm này gian dối ác độc, lại có quan hệ với nha môn, có mua phải đồ giả cũng không làm gì được đâu. Đừng đi, đừng đi nhé."

Thẩm Liệm nghe xong, định giải thích mình thực ra không tính đi mua dược liệu, nhưng còn chưa kịp mở lời, Lưu A Nãi đã ân cần nói:

"Nếu như cháu không mua thuốc gì quý giá, thì có thể đi qua hai con hẻm nữa, có một gian tên là 'Tiệm thuốc Phỉ Ký'. Giá cả hợp lý mà chất lượng ổn lắm."

Thím mập hẳn là người sống gần đây, bằng không cũng chẳng nắm rõ chuyện xung quanh đến vậy:

"Bà cũng biết hiệu thuốc đó hả, đồ nhà bọn họ đúng là tốt thật, nhưng nếu muốn mua nhân sâm lâu năm thì ta còn biết chỗ rẻ hơn cơ."

"Ở đâu thế?" Lưu A Nãi vội hỏi.

"Hầy, nhưng mà không phải hiệu thuốc đâu, nếu không sao mà rẻ vậy được?" Thím mập không lòng vòng. "Chính là nhà của cô nương Dịch gia kia đó, số năm mươi sáu, hẻm Điềm Thủy."

Thẩm Liệm nghe đến đây thì thấy lạ: "Nàng không mở lại hiệu thuốc nữa sao?"

"Mở cái gì nữa? Chồng bị đánh què chân rồi, xuống giường còn phải chống gậy. Nàng một mình vừa chăm con vừa chăm chồng, còn chưa đủ bận hay sao? Hơn nữa muốn mở một cửa hiệu cũng tốn hơi chục lượng bạc, chỗ đẹp có khi trăm lượng cũng chẳng mua được ấy, chỉ có thể thuê thôi, mà muốn thuê thì cũng phải có người nhượng lại. Nhà nàng xảy ra nhiều chuyện thế, mở sao nổi?"

Đây là sự thật. Khu sầm uất như phường Trạng Nguyên, không quan hệ, không vốn liếng thì đừng mơ thuê được chỗ tốt.

Thím mập lại thở dài, dường như vô cùng đồng cảm với Dịch cô nương kia:

"Nhưng làm người mà, kiểu gì chẳng phải kiếm tiền. Được cái nhà nàng vốn là thế gia y dược, cũng có mấy mối quen, lấy được mấy giống nhân sâm tốt, hoặc tự lên núi đào...... Tóm lại nàng bán tại nhà đấy, cũng rẻ hơn hiệu thuốc được một hai phần."

Thế thì đúng là rẻ thật đấy.

Nhưng Lưu A Nãi vẫn hơi lo lắng, sợ đâu người kia lại là đồng bọn chào hàng.

Chỉ tiếc Thẩm Liệm không nghĩ xa được vậy, còn vô cùng vui vẻ cảm tạ thím mập.

Có lẽ vì Thẩm Liệm trông quá thật thà, thím mập càng thêm quý mến, lại nói:

"Muội muội này chắc chưa đến hai mươi đâu nhỉ? Nhân sâm này để người già người ốm bồi bổ dùng thôi, muội thì chưa cần đâu. Nay ta chỉ tiện nhắc tới chuyện này, coi như giúp Dịch cô nương tuyên truyền chút."

Lưu A Nãi thấy đối phương không phải tới chào hàng nhân sâm mà chỉ ở đây tám chuyện mấy câu, lòng mới yên tâm.

"Vậy Dịch cô nương kia giờ sống sao rồi?" Bà hỏi.

"Haizz, còn có thể làm sao nữa, cứ sống qua ngày thôi. Cô nương Dịch gia đúng là mệnh khổ, vốn có thể làm quan lớn đấy, đều tại cha nàng, Dịch đại phu kia cổ hủ quá. Hồi đó triều đình ban chính sách gì kìa, nói nhà nào cho nữ tử đi học sẽ được phát mười cân gạo trắng mỗi tháng đó. Mười cân gạo trắng chục năm trước quý giá lắm luôn! Nhưng nhà Dịch đại phu là phú hộ, chẳng thèm nhìn đến, lại thêm......" Thím mập nhỏ giọng kể. "A nãi hẳn là từng nghe rồi nhỉ, trước đây chẳng phải có người đi khắp nơi tung tin đồn nhảm, nói triều đình khuyến khích nữ tử đi học, thực tế là muốn đưa họ sang Đông Dương, gả cho nam nhân xứ đó, chiêu an bọn họ ấy?"

Lưu A Nãi gật gù, nhớ lại chuyện xưa:

"Phải rồi, khi ấy xôn xao khắp nơi, triều đình còn phải cử người xuống từng thành giải thích, tiếc là chẳng mấy ai tin."

"Đúng thế, sau này Hoàng Thượng phải đưa Lạc Dương Công chúa và nữ nhi của các đại thần vào học viện, việc này mới dần yên xuống......"

Chuyện này, thực ra Thẩm Liệm cũng biết.

Nàng sinh ra ở quê, dân làng còn đồn quá đáng hơn nhiều, nói cái gì mà triều đình muốn nữ tử đi học thực ra không phải để chiêu an người Đông Dương, mà là để nuôi nữ đồng ăn thịt.

Nhất là thịt nữ đồng đã từng được học hành.

Nữ tử thân thể sạch sẽ, sau khi được đi học sẽ càng hiểu lễ nghi, vậy ăn vào có thể cải lão hoàn đồng, trường sinh bất lão.

Quan trọng nhất là hậu duệ sinh ra có thể như sao Văn Khúc[1] hạ phàm, một bước đăng khoa, đứng đầu bảng vàng!

[1] Sao Văn Khúc: Là một vì sao trong truyền thuyết Trung Hoa, chủ về văn chương, thi thư, học vấn, đỗ đạt khoa cử.

Thời đó mấy tin đồn nhảm này xôn xao khắp nơi, làm không ít người chết khiếp.

Mấy gia đình thương yêu nữ nhi thà chết đói cũng quyết không đưa con đến học đường, sợ nữ nhi bảo bối nhà mình học được mấy năm xong sẽ bị người triều đình tới bắt đi nấu canh thịt người.

Chỉ có Lão Thẩm, cha của Thẩm Liệm là không tin. Ông nói với nàng:

"Triều đình có ăn cái gì cũng không ăn thịt người đâu, con cứ yên tâm đi học, dù gì cũng không tốn tiền, lại còn được phát gạo nữa."

Khi ấy, Thẩm Liệm mặc dù còn nhỏ nhưng sức ăn đã vô cùng kinh người. Lão Thẩm là người thu xác và khâu xác duy nhất trong cả mười dặm tám thôn gần đó. Tuy nghề nghiệp chẳng mấy vẻ vang, nhưng thu nhập không tệ, vẫn có thể nuôi một nhà.

Nhưng cũng không gánh nổi cái miệng ăn của Thẩm Liệm, ăn còn nhiều hơn cả cha nàng.

Cả nhà đều đã bị nàng ăn cho sắp nghèo kiết xác.

Vậy nên vừa nghe tin gửi nữ nhi đi học sẽ không cần lo lương thực nữa, lão Thẩm chẳng nói hai lời, lập tức đá nàng khỏi nhà, đuổi đi học.

Thẩm Liệm khi ấy lại chỉ thấy khó hiểu:

"Vì sao triều đình lại không ăn thịt người ạ?"

"Bởi vì thịt người chua lắm, nuốt không trôi."

Thẩm Liệm "ồ" một tiếng, lại hỏi tiếp:

"Có chua bằng dưa cải muối không?"

"...Còn chua hơn, vị cỡ như thịt trâu thịt dê chua hầm với nhau ấy."

Sau đó Thẩm Liệm không hỏi nữa mà đứng ngẫm nghĩ một hồi. Đợi đến khi lão Thẩm mở nắp quan tài, rửa tay chuẩn bị khâu xác, nàng lại chạy tới hỏi:

"Vậy lỡ như bọn họ đói quá, thịt chua cũng ăn thì sao?"

Lão Thẩm thở dài một hơi, từ tốn đáp:

"Con yên tâm, dù họ có thực sự muốn ăn thịt nữ đồng thì cũng phải đợi các con học hành hiểu chuyện đã. Mà tới lúc đó thì lớn rồi, chẳng lẽ con không có chân, không biết chạy sao?"

"À..." Thẩm Liệm hiểu ra, không biết học ở đâu mấy lời này, bỗng hỏi. "Cha, người muốn con đi dùng chùa tiên sinh của triều đình đúng không."

"......"

Nhớ lại đoạn đối thoại năm xưa, Thẩm Liệm suýt thì bật cười thành tiếng. Sợ Lưu A Nãi và thím mập hiểu lầm, nàng vội lấy lại vẻ nghiêm túc, tiếp tục lắng nghe:

"......Nhưng Dịch đại phu cổ hủ quá, cứ nói cái gì mà 'nữ tử biết mấy chữ thôi là đủ', rồi cả 'nữ tử vô tài mới là đức', sống chết không cho Dịch cô nương đi học...... Ôi trời, đúng là đáng tiếc, năm tuổi nàng ấy đã thuộc Tam Tự Kinh rồi đấy."

Thẩm Liệm nghe mà cũng thầm tiếc trong lòng.

Bách tính dân gian ngu muội, rõ ràng triều đình ban chính sách tốt như vậy, lại chẳng ai chịu tin. Họ thà tin vào mấy câu "từ xưa đã vậy", cảm thấy mấy ngàn đời nay chỉ có nam tử mới được đi học, nay Hoàng Đế đột nhiên đổi mới, khuyến khích nữ tử đi học, hẳn là chẳng có ý đồ gì tốt.

Nhưng tự cổ chí kim cũng đâu phải nữ tử không thể đi học chứ? Chỉ là nhà thường dân không kham nổi, không muốn cho nữ tử đi học mà thôi.

Hơn nữa đám thế gia nắm trong tay tài nguyên giáo dục, nào có muốn mở thêm cánh cửa cho kẻ hàn môn, vậy mới thêu dệt ra cái lý nhảm "nữ tử vô tài mới là đức", thế mà người đời cũng tin răm rắp.

Nhưng bọn họ đâu có biết đám đại thần vương công, thế gia quyền quý kia, nữ nhi trong nhà đều đầy một bụng kinh sử, học vấn uyên bác, thông tuệ đủ thứ thi thư.

Ngay cả nha hoàn quét nhà cũng có thể đọc mấy câu Luận Ngữ Khổng Tử.

Đang nghĩ ngợi, thím mập lại đột nhiên hỏi Thẩm Liệm:

"Này muội muội, từng đọc qua sách bao giờ chưa?"

Thẩm Liệm còn chưa kịp trả lời, Lưu A Nãi đã vội vàng đắc ý đáp:

"Nàng là tú tài đấy nhé."

"Ôi giời ơi, hóa ra là tú tài nương nương cơ à!" Thím mập lập tức hiểu ra. "Muội đến thành Thiên Thủy để dự thi kỳ tháng tám này đúng không?"

Thẩm Liệm gật đầu.

"Thế thì muội đúng là cần mua ít nhân sâm đó." Thím mập truyền thụ kinh nghiệm. "Muội không biết đâu, đợt thi trước muội muội ruột nhà mẹ đẻ ta đi thi, ôi trời, vừa về đã gầy tong teo, sốt mê man mất mấy ngày, tỉnh lại rồi còn phải tĩnh dưỡng nửa tháng. Nghe nó kể, gian thi chỉ bé tẹo, ngủ không duỗi được thẳng chân, mái nhà thì dột, ban đêm lại còn gió lùa. Nhưng từ khi kỳ thi bắt đầu thì cổng cũng được khóa kín, dù có cháy cũng chỉ có nước bị thiêu chết chứ chẳng ra nổi. Khóa liền ba ngày hai đêm, lại còn phải thi liên tiếp ba đợt...... May mà nó nghe lời mấy học giả tiền bối, mang theo một củ nhân sâm già vào trong để chống đỡ, chứ không sợ là thi chưa xong thì người đã 'xong' luôn rồi."

Thẩm Liệm trước đây quả thật cũng từng nghe chuyện "nhân sâm cứu mạng" trong kỳ thi Hương. Chủ yếu vẫn là vì thời gian thi kéo dài, gian thi thì nhỏ, nếu chẳng may lại gặp đúng nơi châu phủ tu sửa không kịp, chuyện phòng thi vừa gió lùa vừa dột nước cũng không phải chuyện lạ.

Thí sinh thi một lượt hết chín ngày bảy đêm, chẳng những chịu đựng áp lực không viết ra nổi chữ nghĩa, còn phải chống chọi hoàn cảnh gian khổ, mỗi vòng thi đều như lột da vậy.

Trước đây chỉ có nam tử đi thi, mua nhân sâm không phải chuyện hiếm thấy, nhưng giờ nam nữ đồng khoa, nữ tử thể chất chẳng so bằng nam nhân, lại càng cần đến nhân sâm.

Thẩm Liệm cũng đã từng nghĩ đến, nhưng nàng nghèo quá, nhân sâm tốt giá cũng hơn mười lượng, nàng sao mà mua nổi.

Có lẽ là nhìn ra túi tiền nàng bất tiện, thím mập liền an ủi:

"Muội đừng lo lắng quá, chuyện nhà ấy bán nhân sâm vốn ít người biết lắm, lại không mất tiền trung gian như tiệm thuốc, với cả xưa nay nàng ấy đối với nữ thư sinh rất hòa nhã, biết mặc cả một chút là muội cũng mua được thôi."

Nghe vậy, Thẩm Liệm vui mừng, vội vàng cảm tạ thím mập.

Cứ thế, ba người, một già, một trung niên, một trẻ, tám chuyện một hồi, cuối cùng cũng đợi được đến lúc tiệm gạo Long Ký bắt đầu phát gạo.

Bọn họ theo đoàn người, không bao lâu sau đã mua được gạo, mỗi người ba bao, mỗi bao ba cân.

Mua xong, ai về nhà nấy.

Có lẽ vì trò chuyện với thím mập rất hòa hợp, lúc chia tay, Thẩm Liệm và Lưu A Nãi còn không quên mời đối phương qua làm khách. Thím mập vô cùng hào sảng, nhận lời ngay, còn hơi áy náy, ngại ngùng nói:

"Nói ra thì đáng lẽ ta phải mời hai người trước mới đúng. Nhà ta ngay gần đây, sao lại để hai người mở lời trước được. Chỉ có điều gần đây mẹ chồng về quê, trong nhà chỉ còn mỗi ta, trượng phu thì đi làm về sớm, ta đón con nhỏ đi học về còn phải nấu nướng, thật tình không tiện tiếp đón. Lần sau nhé, lần sau có thời gian chúng ta lại ngồi trò chuyện."

Nói xong còn để lại địa chỉ nhà, năm lần bảy lượt mời hai người ngày khác nhất định phải đến làm khách.

Thịnh tình khó từ chối, Thẩm Liệm và Lưu A Nãi đành gật đầu đồng ý.