Màn văn nghệ kết thúc, chỉ thấy Văn Thánh cúi đầu với họ rồi thi lễ. Buổi nhạc hạ màn hoàn toàn.
Văn Thánh nhướng người tiễn họ đi, rồi quay lại nói:
“Các vị, màn văn nghệ này ta chuẩn bị khiến đủ khiến các vị hài lòng chứ?! Có ai có ý kiến gì không?!
Bầu không khí im lặng, chẳng ai ho he một tiếng gì…
Văn Thánh cũng chỉ biết cười trừ, rồi ngồi xuống mang theo cái vẻ âm trầm: “Thật sự lớp trẻ bây giờ đã không còn mặn mà với văn hoá truyền thống sao?!”. Ông thầm tự hỏi.
Thật không phải họ không có suy nghĩ riêng mình, thậm chí phải phải nói là rất trân quý những giá trị truyền thống. Tất cả cũng chỉ vì ngại ngần thể hiện, hoặc đơn giản hơn là sợ lời nói của mình sai, phật lòng Văn Thánh.
Cũng may, là có người lên tiếng…
“Những giá trị truyền thống, chưa bao giờ là mai một cả, chỉ là ở cách truyền tải, cách nhìn nhận và tiếp thu của người chứng kiến. Riêng với một tiểu bối như ta, sống ở đời còn chưa đủ nhưng qua sách vở vẫn cảm nhận được những giá trị thuần túy trong chèo xưa, những cái hay trong dân ca quan họ. Đặc biệt thấy được cái lịch sử hình thành, những giá trị cuộc sống đúc kết qua đó.”
Lời vừa rồi là của Hồng Thêu.
Nhưng cũng đủ để Văn Thánh cảm thấy thán phục, sảng khoái, ông ngửa cổ lên cười, đan xen cùng lời nói:
“Hay… ! Hay lắm! Ha ha ha!!! Sảng khoái!!! Ha ha ha!!! Nói hay lắm! Nói hay lắm! Rất hợp ý ta!!!
Nữ tử ngươi trông lạ mặt thật đấy! Có thể xưng danh cho ta biết không?!”
Hồng Thêu nàng lén ngó nhìn xung quanh, song cung kính cúi đầu nói:
“Tiểu nữ tử là thị nữ của Lạc công tử. Vừa rồi được chiêm ngưỡng nét đẹp truyền thống nên nảy sinh suy nghĩ, mạn phép vô lễ lại đứng thẳng lên nói…”
Văn Thánh dường như cũng không quá để tâm đến mấy chuyện này, ông xua tay, vẻ mặt tươi cười:
“Không sao! Không sao! Vốn dĩ vừa rồi ta còn sợ không ai nói! Mà ngươi lại nói rất hay! Khá lắm! Nhưng… những giá trị truyền thống, thuần túy, tinh túy,..., ấy! Có thể nói cho ta biết thêm không?!”
Hồng Thêu dù nhất thời lồng lên, nàng cũng muốn ngồi xuống càng nhanh càng tốt, nhưng đã phi lao thì phải theo lao. Nàng đảo mắt nghĩ ngợi, rồi nói:
“Tiểu nữ cảm nhận rằng, giá trị truyền thống ấy nằm trong từng câu hát, từng điệu múa vừa rồi. Chẳng hạn như trong câu hò quan họ, ta nghe được âm vang của tình làng nghĩa xóm, của mối duyên nam nữ thuần khiết. Trong điệu chèo cổ, ta thấy được cái khí tiết của người xưa, cách họ đối mặt với khó khăn, với thử thách cuộc đời.
Những giá trị ấy, tuy cách thể hiện có thể khác nhau qua từng thời đại, nhưng cái cốt lõi vẫn luôn tồn tại. Đó là tình yêu quê hương, lòng hiếu thảo với cha mẹ, sự tôn trọng người lớn tuổi, và tinh thần cộng đồng gắn kết. Tiểu nữ nghĩ rằng, chúng ta có thể đổi mới cách truyền tải, nhưng không nên đánh mất đi những giá trị cốt lõi ấy.”
Hồng Thêu ngừng lại, hơi lo lắng vì đã nói quá nhiều. Nhưng ánh mắt Văn Thánh lại sáng lên rõ rệt.
“Hay lắm! Hay lắm!”. Văn Thánh vỗ tay, vẻ phấn khích. “Đúng là tri âm! Đúng là tri âm! Ta đã tìm thấy một viên ngọc đặc biệt quý, cũng có thể nói thông suốt về điều này!”
Ông ngẫm nghĩ một lúc rồi hỏi tiếp: “Vậy theo tiểu nữ ngươi, làm thế nào để những giá trị ấy được lưu truyền tới lớp trẻ ngày nay?!”
Hồng Thêu không ngờ mình bị hỏi tiếp, nhưng nàng vẫn trấn tĩnh đáp:
“Tiểu nữ thiết nghĩ, muốn truyền dạy giá trị xưa cho người trẻ, trước hết phải làm cho họ thấy được sự liên quan giữa những giá trị ấy với cuộc sống hiện tại của họ. Chẳng hạn, thay vì bắt họ học thuộc những bài ca cổ, ta có thể kể cho họ những câu chuyện đằng sau mỗi bài ca, để họ hiểu được vì sao người xưa lại sáng tác ra nó.
Ngoài ra, ta cũng cần tôn trọng sự khác biệt của lớp trẻ, không nên ép buộc họ phải giống y như người xưa. Nếu họ muốn thêm vào những yếu tố mới mẻ, miễn là không làm mất đi cái cốt lõi, thì ta nên khuyến khích. Bởi như vậy, truyền thống mới có thể sống động và phát triển, thay vì trở thành những hiện vật chết trong quá khứ.”
“Thú vị! Thật thú vị! Một thị nữ mà có kiến thức và cách nhìn nhận như vậy, thực sự hiếm thấy! Ta thấy ngươi có tư chất của một người thầy đấy!”
Ông quay sang nhìn Lạc công tử: “Lạc công tử, ngươi thực may mắn khi có được một thị nữ như vậy. Ta cảm thấy rất hài lòng!”.
Lạc Khí Hồng nghe vậy thì người cứng đờ, nhịp tim nhanh, nóng đổ mồ hôi, chính hắn cũng cảm thấy kỳ lạ. Nhưng vẫn hành lễ đáp lại.
Có kẻ có hiềm khích, có lời sau lưng, có sự ganh ghét, nhưng phần nhiều thì số đông cũng thầm công nhận Hồng Thêu.
Văn Thánh nhìn Hồng Thêu, đôi mắt sáng lên như vừa phát hiện một viên ngọc quý giữa đám sỏi thường. Ông nhẹ nhàng sờ lên mấy cọng râu lởm chởm, suy nghĩ một lúc rồi chậm rãi cất lời:
“Hồng Thêu, ta thấy tiểu nữ tử nhà ngươi có kiến thức sâu rộng về văn hóa truyền thống, lại hiểu được cách kết nối những giá trị xưa với đời sống thời nay. Điều này thật hiếm có, nhất là ở một hậu bối như ngươi.”
Ông đứng dậy, tiến lại gần Hồng Thêu, ánh mắt tràn đầy sự trân trọng:
“Ta đã dạy học bao năm, nhưng hiếm khi gặp được người có tư chất như này, tư chất với ta không phải là thiên phú trời ban, đơn giản nó chỉ là cách hiểu khiến thầy giáo như ta phải cảm thấy hài lòng. Vậy nên, hôm nay ta muốn mời tiểu nữ tử chính thức trở thành học trò của ta. Ý ngươi thế nào?!”
Lời nói của Văn Thánh khiến cả phòng ít nhiều kinh ngạc. Ai nấy đều biết ông là người khó tính, ít khi nhận đệ tử, nhất là việc này trước đây chưa từng có tiền lệ, phải nói là Văn Thánh đã phá lệ.
Hồng Thêu giật mình, không ngờ cuộc trò chuyện lại dẫn đến kết quả này. Nàng lúng túng nhìn về phía Lạc công tử, không biết phải đối đáp ra sao, vẻ khó xử in đậm trên dấu mặt, nhất thời hoảng loạn.
Văn Thánh nhận ra sự do dự của nữ nhân trước mắt, liền nói thêm:
“Ngươi không cần trả lời ngay. Ta hiểu bổn phận với chủ nhân. Nếu có suy nghĩ, cứ việc đến tìm ta là được.”
Chính lúc này, Khí Hồng đứng lên hành lễ:
“Văn Thánh, ta lấy danh nghĩa là chủ nhân của Hồng Thêu đồng ý rằng cô ấy sẽ làm học trò của ngài. Cũng lấy danh nghĩa chủ nhân tước đoạt đi danh nghĩa thị nữ, từ bây giờ Hồng Thêu sẽ giống như bao nữ nhân khác.
Lạc Khí Hồng vừa bước đi vài bước thì bỗng khựng lại. Hắn không quay người, chỉ đứng yên như thể đang giằng co với chính mình.
Hồng Thêu ngẩng đầu, ánh mắt nàng thoáng chút bối rối. Nàng không đáp ngay, chỉ nhìn vào tấm lưng thẳng của người từng là chủ nhân mình.
“Công tử… ngài đây là… ?!”
Lạc Khí Hồng đột ngột quay lại, ánh mắt hắn lộ rõ vẻ đấu tranh nội tâm, một điều hiếm thấy ở người luôn giữ thái độ điềm tĩnh như hắn.
“Đừng gọi ta là công tử nữa.” Hắn khẽ nói, giọng chỉ vừa đủ để Hồng Thêu nghe thấy.
Hồng Thêu sững người. Bao năm làm thị nữ, nàng đã quen với việc giữ khoảng cách, che giấu cảm xúc thật. Giờ đây, đứng trước tình huống này lại khiến nàng cảm thấy bối rối. Những suy nghĩ vớ vẩn trào dâng trong tâm trí, khiến một người như nàng kém suy nghĩ lại, cái sâu xa chưa thể nhìn rõ.
“Khí Hồng chủ… huynh!”. Hồng Thêu nàng chầm chậm nói, rõ ràng không hề quen miệng, cái sượng sùng nghẹn ứ trong cổ.
Nụ cười hiếm hoi hiện lên trên gương mặt Lạc Khí Hồng. Không phải nụ cười xã giao thường thấy, mà là nụ cười chân thật, ấm áp như những ngày hai người còn nhỏ, trước khi gánh nặng danh phận đổ lên vai.
Đám người chứng kiến chẳng ai là không biết chuyện cả, nhưng cảm xúc đi từ bất ngờ ngạc nhiên đến hốt hoảng, sửng sốt như này thì quả thực họ chưa thấy nhiều. Hơn tất cả cũng đơn giản chỉ là “màn kịch hay”.
Hồng Thêu bước đến gần hơn, vẻ mặt không còn sự e dè:
“Khí Hồng, huynh nói như vậy nghĩa là?!”
Hắn cười nhẹ, nói đủ để chỉ hai người nghe thấy:
“Ta làm vậy cũng là vì muốn tốt cho muội. Từ nay sẽ không còn ai mảy may về danh phận vớ vẩn ấy nữa.”
“Huynh…”. Nàng ta lắp bắp nói.
Khí Hồng đánh mắt nói nhẹ:
“Đi đi! Tiến đến! Dành lấy thân phận cho mình! Muội hãy đi đi!”
Trong ánh mắt Hồng Thêu bấy giờ tràn đầy quyết tâm, nàng bước đến cúi đầu với Văn Thánh:
“Nếu tiên sinh không chê, nữ tử xin được bái nhận ngài làm học đồ. Dẫu không biết tài năng của mình có xứng đáng hay không, lại càng không biết thân phận của mình có xứng đáng, nhưng Hồng Thêu nguyện sẽ học hỏi chăm chỉ, trân trọng những giá trị truyền thống mà tiên sinh đã dày công gìn giữ.”
Văn Thánh gật gù đầy hài lòng, râu mép khẽ rung rinh theo điệu cười:
“Hay lắm! Hay lắm! Ngươi từ mai có thể đến Văn Miếu theo học!”
Ông quay sang nhìn Lạc Khí Hồng, ánh mắt chứa đầy sự cảm kích:
“Lạc công tử, hành động của ngươi hôm nay thật đáng trân trọng. Ngươi không chỉ có tấm lòng rộng lượng mà còn biết trọng nhân tài. Ta sẽ nhớ lần này.”
Lạc Khí Hồng khẽ gật đầu đáp lễ, gương mặt vẫn giữ vẻ điềm tĩnh thường thấy, nhưng ai tinh ý có thể nhận ra một thoáng rung động trong ánh mắt khi hắn liếc nhìn Hồng Thêu.
Văn Thánh đưa tay vỗ nhẹ vai Hồng Thêu, giọng trầm ấm:
“Ngươi sẽ là nữ đệ tử duy nhất của Văn Miếu, đương nhiên cũng sẽ trở thành đại sư tỷ! Đây là ngọc bội danh sư, cùng đó là y phục ta đã chuẩn bị!”.
Văn Thánh chỉ chỉ tay, khắc lên miếng ngọc bội hai chữ “Hồng Thêu” rồi đưa cho nàng ta.
Hồng Thêu cúi đầu, lòng tràn ngập biết ơn. Nàng nâng niu nó như máu thịt của mình, ánh mắt dịu nhẹ lại ân cần.
Điều này cũng khiến nhiều kẻ nảy sinh lòng đố kỵ, dù sao thì trở thành học đồ của Văn Thánh cũng phải là người được chính ông lựa chọn từ trước, nếu so đây với “một bước lên trời” cũng không kém là bao. Dẫu có ganh ghét đến mấy thì cũng chẳng thể làm gì, vì chẳng kẻ nào lại dám động đến học đồ của Văn Thánh.
Hồng Thêu nàng nhận lấy đồ Văn Thánh vừa đưa, tiến về phía Lạc Khí Hồng, Văn Thánh lắc đầu cười nhẹ. Ông hiểu suy nghi của nàng ta, phất tay áo rồi nói nhẹ:
“Ngươi về thu xếp sớm đi! Sự không nên chậm trễ!”
Hồng Thêu biết Văn Thánh nhắc đến mình, nàng cung kính đáp lại:
“Vâng!!!”
Văn Thánh ngồi lại vào ghế, ông xua tay một cái, khung cảnh như lúc đầu lập tức về lại ban đầu với những cái bàn thi. Không khí trang nghiêm như thường trở lại.
Văn Thánh hô lớn:
“Haiz… . Văn nghệ cũng hết rồi! Vậy tiếp theo chúng ta chuẩn bị thi khảo vậy…”
Tiếnh chiêng lớn vang đến như cắt ngang mọi chuyện…
“Thi khảo chính thức bắt đầu!”
“Khách thi về chỗ ngồi!”
Văn Thánh nói lớn, không khí trang nghiêm, không một tiếng động nhỏ lẫn vào trong đó!
