Buổi tối bị dầm mưa, ngày hôm sau Đào Cư Nhiên liền đầu nặng chân nhẹ mà phát sốt, cậu lấy ra thuốc cảm mà thầy Từ đưa cho mấy hôm trước uống, dán miếng hạ sốt rồi nằm trên giường nghỉ ngơi.
Đào Cư Nhiên vừa xin nghỉ, trường học đối với Tĩnh Như Phong liền mất hết sức hấp dẫn, cậu nghe giảng mà thấy chán ngắt, càng cảm thấy thời gian trôi qua thật dài, tan tiết tự học tối liền chạy đến dưới lầu nhà Đào Cư Nhiên, chỉ nhìn thấy một ô cửa sổ đen kịt.
Gió đêm như tấm lụa mịn màng phả vào mặt, trên nền trời xanh thẫm có vài đám mây trắng mờ nhạt. Ánh trăng tưới lên những viên sỏi trong vườn, soi rọi những thứ ban ngày chẳng có gì nổi bật trở nên lấp lánh. Tĩnh Như Phong đi đi lại lại hồi lâu, mãi đến khi đèn đường cũng mờ đi mới rời khỏi.
Chủ nhật, Tĩnh Như Phong sáng sớm đã đi leo núi, chưa đầy nửa tiếng đã lên đến đỉnh, phong cảnh khá là vô vị. Về nhà tắm rửa, thu dọn xong xuôi, tâm thần bất an ngồi một lúc lâu, cậu quyết định đi thăm Đào Cư Nhiên.
Ở cổng khu dân cư, Hà Khiếu xách một chiếc bình giữ nhiệt lớn, thành thạo chào hỏi bác bảo vệ rồi bước chân nhẹ nhàng đi vào. Tĩnh Như Phong đứng bên cạnh dải cây xanh, hai con bọ cánh cứng nhỏ đang gặm một chiếc lá cây cứng rắn. Cậu khẽ chạm vào, chiếc lá rụng xuống, con bọ cũng bay vào bụi cây biến mất.
Cậu quay người rời đi, đi dọc theo con đường, đi đến khu vườn Thái Dương ngày xưa, đi lên cây cầu vượt ngắm nhìn dòng xe và người qua lại không ngớt, leo lên sườn cỏ bên ngoài trường học, băng qua đường Hiên Cẩm xem lũ trẻ trong công viên thả diều, cuối cùng về nhà ngồi tán gẫu với ông nội.
Ông Tĩnh nhìn chiếc bình giữ nhiệt bên cạnh cậu: “Cháo không đưa đi được à?”
“Đã có người đến thăm cậu ấy rồi ạ.” Tĩnh Như Phong nếm ra được một cảm xúc không nên có từ trong lời nói của chính mình.
“Biết đâu sự xuất hiện của cháu sẽ khiến cô bé vui hơn thì sao?” Ông Tĩnh nghi ngờ cậu đang yêu.
“Cháu không biết..” Cậu ấy luôn rũ mắt, không chịu để cậu nhìn thấu tâm tư. Cậu ấy luôn lảng tránh, hễ cậu đến gần là cậu ấy lại nhảy dựng lên như một con thỏ. Cậu ấy lắp ba lắp bắp dường như có rất nhiều điều muốn nói, nhưng cuối cùng lại đỏ mặt im lặng.
“Cậu ấy lúc nào cũng không vui.”
“Vậy à… Cháu có thể kể chuyện cười cho cô bé nghe.” Ông Tĩnh nói: “Con gái đều thích những chàng trai hài hước, dí dỏm.”
Đào Cư Nhiên đâu phải con gái, cậu cũng không biết kể chuyện cười. Tĩnh Như Phong gối tay lên đầu nằm trên ghế, ngước nhìn bầu trời xanh hồng và những đám mây tựa như kem, một bầu trời như thế này Đào Cư Nhiên hẳn sẽ thích.
“Ông nội, ông kể chuyện của ông và bà nội đi ạ.”
Ông Tĩnh mỉm cười, tắt đài đi, trong làn gió biển nhè nhẹ mà từ tốn kể lại: “Ông gặp bà cháu vào năm hai mươi ba tuổi, lúc đó ông vừa hoàn thành nhiệm vụ lặn lần đầu tiên. Ông phải kể từ lúc này, như vậy cháu mới có thể hiểu được ý nghĩa của bà đối với ông.
Ông và ông Ninh của cháu quen nhau chính là vào lúc đó, cùng là lính mới một đợt, chúng ông đặt tên cho chiếc tàu ngầm đó là Thái Dương. Thái Dương là một con quái vật khổng lồ, lớn gấp đôi một con cá voi, lượng choán nước lên đến hai nghìn tấn. Nó lặn sâu dưới biển, giống như một quả pháo có sức công phá cực lớn. Ban đầu ông rất phấn khích, nóng lòng chạy khắp mọi nơi trên tàu ngầm, sờ chỗ này gõ chỗ kia, nghe tiếng kim loại phát ra những âm thanh trầm đục. Ông và lão Ninh lúc nào cũng nói chuyện đến khuya mới ngủ, các bậc tiền bối đối với chúng ông rất khoan dung, nhưng họ nói rằng thứ đáng sợ nhất dưới biển không phải là những con cá khổng lồ, cũng không phải là kẻ thù có thể đe dọa tính mạng chúng ta, mà là sự cô độc…”
“Cô độc ạ?”
“Đúng, cô độc...” Ông nhìn cậu đầy ẩn ý, rồi nói tiếp: “Lúc đầu ông không để tâm, trên tàu ngầm có hơn ba mươi người, mỗi người đều có nhiệm vụ riêng, vui vẻ hòa thuận, sao có thể cô độc được? Nhưng rất nhanh, sự cô độc giống như hương thơm từ lỗ thông gió, lan tỏa trong không khí, tràn ngập khắp mọi ngóc ngách của tàu ngầm. Chúng ông động viên nhau để giữ tinh thần phấn chấn, nhưng chúng ông giống như những đóa hướng dương không thấy ánh mặt trời, lần lượt trở nên ủ rũ. Ban đầu chúng ông còn có thể nghĩ ra vài trò tiêu khiển, chơi cờ, đọc sách, chơi những trò chơi vô thưởng vô phạt, nhưng rất nhanh những thứ đó cũng trở nên vô vị. Đây là điều tự nhiên, nếu chúng có thể duy trì sự nhiệt tình của con người lâu dài, thì đã không bị TV thay thế… Tuy nhiên, điều tồi tệ hơn việc giết thời gian là chúng ông dần dần từ bỏ việc chống cự, mặc cho thời gian bào mòn chúng ông.
Tiểu Phong à, cháu thường cảm thấy buồn chán, nhưng cháu chưa từng rơi vào hoàn cảnh đó: bất kỳ ai đưa ra một ý tưởng nào cũng lập tức bị bác bỏ; cháu không có cách nào tập trung chú ý, mở sách ra những con chữ đó cứ chạy loạn trên giấy; làm gì cũng không có hứng thú, thậm chí đến cả ham muốn nói chuyện cũng không còn… Ông bắt đầu mất ngủ, chính xác mà nói là ông đã không phân biệt được mình đang tỉnh hay đang ngủ. Ánh đèn vĩnh viễn không đổi, nhắm mắt lại cũng là một mảng trắng xóa. Còn có loại âm thanh đó, tiếng máy móc vận hành ù ù, trầm đục, nhỏ bé nhưng rõ ràng - giống như âm thanh máu chảy khắp cơ thể khi bịt tai lại, tiếng tim đập có quy luật, tiếng cơ thể vận hành không ngừng như một cỗ máy. Âm thanh này không phải nghe bằng tai, mà là lúc nào cũng vang lên không ngừng trong đầu…
Có một lần ông bị âm thanh này làm cho phát điên, ông nhất định phải biết nó phát ra từ đâu! Một mình ông chạy từ mũi tàu đến đuôi tàu rồi lại từ đuôi tàu đến mũi tàu, hết khoang này đến khoang khác, dựa vào từng thiết bị để nghe, gõ vào từng tấm thép, nhất định phải tìm ra cái âm thanh giày vò đó! Mọi người đều đã ngủ, ông lơ lửng như một bóng ma dưới đáy biển, cả chiếc tàu ngầm như một con quái vật đang say ngủ, phát ra tiếng thở nặng nề… Sau đó ông không muốn nói chuyện, có người trò chuyện với ông, ông cũng không có tinh thần, hoàn toàn không muốn mở miệng. Vài ngày sau, nghe thấy tiếng người khác nói chuyện ông đều giật mình và cực kỳ bực bội. Ông chán ghét tiếng người, một chút âm thanh cũng không thể chấp nhận được. Ông giống như một bệnh nhân tự kỷ, từ chối mọi giao tiếp. Mọi người đều bị tính khí nóng nảy của ông làm cho sợ hãi. Ông đếm từng ngày, ba ngày, mười ngày, một tháng… Thời gian trôi qua thật chậm, nếu không phải vì tiếng tích tắc cứng nhắc của chiếc đồng hồ treo tường, ông gần như đã nghĩ rằng thời gian đã dừng lại. Nhưng ai có thể nói rằng thời gian vẫn đang trôi đi chứ, đồng hồ treo tường chỉ là một vòng rồi lại một vòng chuyển động một cách máy móc mà thôi, nó làm sao có thể chứng minh thời gian đang tiến về phía trước…”
Ông Tĩnh xúc động: “Nhiều năm sau này, hễ cứ có áp lực là ông lại mơ về những ngày tháng trên tàu ngầm. Trong tàu ngầm lúc nào cũng lạnh lẽo, lúc nào cũng phát ra những tiếng động kỳ lạ, như tiếng gầm gừ của những sinh vật vô danh dưới đáy biển sâu. Cái cảm giác ngột ngạt, khó chịu đó… Ông không phát điên, mà là không ngừng tự hành hạ bản thân. Suy nghĩ của ông rất cực đoan, lúc nào cũng đẩy mình vào hoàn cảnh tuyệt vọng. Ông cho rằng đại dương đã cô lập bầu trời và đất liền, còn ông ở trong cỗ máy khổng lồ, cũng đã bị loài người ruồng bỏ. Ông không kìm được mà nghĩ, nếu chúng ta gặp bão hoặc bị tấn công, nếu chúng ta rơi vào khe nứt dưới đáy biển, ông sẽ bị lãng quên mãi mãi! Bố mẹ ông đã qua đời, ông cũng không có anh chị em, ông không vướng bận, giống như con tàu ngầm lang thang không mục đích trong bóng tối vô tận… Đáng sợ biết bao, như thể ông chưa từng tồn tại!
Ông ở dưới biển hơn hai tháng, cháu không biết đó là hai tháng dài đằng đẵng đến nhường nào, gần như là hai năm! Sau khi trở lại đất liền, ông thường xuyên hoảng hốt và bị ảo thanh, cứ ngỡ mình vẫn đang ở trong bụng tàu ngầm. Nhưng số phận đã ưu ái ông, trước lần lặn thứ hai, ông đã gặp bà nội cháu…” Khuôn mặt ông bất giác nở một nụ cười, thong thả đung đưa chiếc ghế tựa, ánh mắt rực rỡ như năm xưa: “Lần đầu tiên gặp bà, ông đã bị mê hoặc, cháu có biết cảm giác đó không?” Đó là một cảm giác rất kỳ diệu, có thể gọi là một phép màu, không một nguyên lý khoa học nào có thể giải thích được. Có lẽ người phương Tây nói đúng, là thần Cupid đã bắn trúng ông, nếu không thì sao cảm giác đó lại đột ngột và mãnh liệt đến vậy?
“Bà ấy đứng đó, tỏa sáng từ trong ra ngoài, những người khác dường như không hề tồn tại. Tim ông đập không kiểm soát, chân ông tự làm theo ý mình, ông bước về phía bà, bà rực rỡ như một đóa hướng dương.”
“Chào cô!” Ông giật mình bởi chính giọng nói của mình, đây đâu phải là hô “Có” trong quân đội! Ông hạ thấp giọng, làm dịu đi ngữ điệu, nhưng lại nặn ra một giọng nói kỳ quái: “Chào côu~”
Ông bực bội nhắm mắt lại, chỉ muốn tự tát mình một cái, nhưng lại nghe thấy tiếng chào vang dội của bà: “Chào anh!” rồi lại hạ giọng, như thể lén lút: “Chào an~”
Bà cười tươi như hoa, ông cũng không kìm được mà bật cười. Khoảnh khắc đó ông biết, bà chính là người mà ông muốn cùng chung sống trọn đời.
“Ông ngày nào cũng nhớ bà, viết thư cho bà trên tàu ngầm. Viết về cuộc sống khô khan, tẻ nhạt của ông, thổ lộ nỗi băn khoăn sâu không thấy đáy của mình, kể về nỗi cô đơn và sợ hãi ngày qua ngày của ông. Biển cả vẫn sâu không lường được, những ngày tháng dưới đáy biển vẫn khó khăn như vậy. Nhưng ngày nào ông cũng mang trong mình hy vọng, mong chờ đến ngày được gặp bà, còn một tháng, mười ngày, ba ngày… Ông vô cùng háo hức, và khi ông đặt chân lên đất liền gặp lại bà, sự háo hức đó đều biến thành hạnh phúc…
Chúng ông bắt đầu hẹn hò, bà có lẽ biết công việc của ông, bà ngày nào cũng bóc một lá thư của ông, ngày nào cũng hồi âm một lá. Cho đến lần gặp mặt tiếp theo, chúng ông sẽ trao đổi một túi thư lớn, sau này lại có thêm vài món đồ nhỏ: một đóa hoa gốm sứ, một chiếc bình giữ nhiệt, chiếc lược ông khắc bằng gỗ đào, đôi găng tay bà đan bằng len… Sau này ông không bao giờ rơi vào nỗi cô đơn đó nữa, chúng ông đương nhiên ở bên nhau, lập gia đình, sinh con đẻ cái… Khi bà qua đời, ông đã có lúc hoảng sợ...”
Tĩnh Như Phong ngồi thẳng dậy: “Ông nội…”
Ông Tĩnh vỗ nhẹ vào tay cậu, ra hiệu không sao: “Người ta cứ nghĩ sống đến một độ tuổi nhất định thì sẽ nhìn thấu mọi chuyện, sẽ thanh thản, thực ra không phải vậy. Nếu cháu ở tuổi ba mươi mới lần đầu tiên bị ngã, cháu cũng sẽ khóc rống lên như một đứa trẻ. Còn ông ở tuổi sáu mươi vĩnh viễn mất đi người thương yêu, cũng hoảng loạn và tuyệt vọng như lần lặn đầu tiên. Mặc dù có các cháu ở bên, nhưng chung quy vẫn khác. Cháu có hiểu không? Nhưng ông không chìm đắm quá lâu, ông không phải là con tàu ngầm cả đời phiêu dạt dưới đáy biển, ông biết cuộc sống có bà là như thế nào, ông biết yêu và được yêu là như thế nào. Ông rất may mắn, bà đã khiến ông không còn cảm thấy cô đơn nữa, ông đã hứa với bà sẽ giữ gìn sức khỏe… Tiểu Phong, cô độc là một khoảng hư vô vô tận, cháu tuyệt đối không được để trái tim mình rơi vào đó.”
“Nếu cháu gặp được người đó, hãy dũng cảm bước đến trước mặt cô bé, nói một tiếng ‘Chào côu’! Biết đâu cô bé sẽ bị cháu chọc cười, rồi sau đó cháu lại kể câu chuyện này cho cháu của mình nghe…”
Đêm đó, Tĩnh Như Phong trằn trọc không ngủ được, cậu lật mở album ảnh, xem lại những bức ảnh chụp trên đỉnh núi, góc biển, thời gian trôi qua, phong cảnh cũng đã phai màu. Cậu không nhớ được cảm giác lúc đó, nhưng chỉ cần nghĩ đến Đào Cư Nhiên đứng trong hoàng hôn, dùng đôi mắt ướt át nhìn mình, tim cậu lại đập mạnh từng nhịp.
Cậu mở WeChat, hỏi Đào Cư Nhiên: Muốn xem phim không?
