Ngày mùng hai tết, vẫn như thường lệ, Trương A Muội dẫn Trương Mẫn về nhà mẹ đẻ. Ngô Kiến Quốc dẫn Ngô San San đến nhà họ Trang chúc tết.
- Ngô Kiến Quốc bổn cũ soạn lại: “Đồ Nam và Tiểu Đình đều đã là sinh viên đại học. Nếu San San và Tiểu Quân cũng có thể thành đạt như vậy thì tốt biết mấy."
- Câu này đã nghe bao nhiêu năm nay. Hoàng Linh trong lòng cảm thấy ngán ngẫm: “Lão Ngô, anh suốt ngày cứ nói câu này thật vô vị. Năm đó San San đỗ vào học trường trung học phổ thông số một, anh không chịu, đăng ký cho con bé học trung cấp, Tiểu Quân có thể học trung học phổ thông, anh sợ nó thi không đậu đại học. Haiz, còn lo sợ A Muội không muốn Tiểu Quân học trung học phổ thông và ở lại nhà, nên cuối cùng cậu ấy cũng học trung cấp. Hơn nữa, thành đạt thì có tác dụng gì chứ, sau này chẳng phải cũng phải trở về Tô Châu à. Đừng nói sau này nữa, nói năm nay đi, nếu không phải Bằng Phi đã thuê phòng của Lâm Đống Triết, anh em họ trở về nhà ăn tết phải nằm ngủ dưới đất đấy.”
Hoàng Linh vốn là người hiền hòa, chưa bao giờ nói lời cay nghiệt, nhưng câu nói này vừa thốt ra, cả nhà đều ngạc nhiên nhìn bà ấy.
Ngay cả người tốt tính như Trang Siêu Anh cũng không thể giảng hòa nổi. Ông cầm tách trà lên uống một ngụm trà nóng, giả vờ không nghe thấy.
- Ngô San San chỉ có thể tự lên tiếng bảo về gia đình. Cô ấy đánh trống lảng tránh đi câu nói ‘Nếu không phải Bằng Phi đã thuê phòng của Đống Triết rồi, anh em họ đành phải ngủ dưới đất.’ Ngô San San đáp: “Bố con ăn nói vụng về, ông chỉ ngưỡng mộ thôi.”
- Hoàng Linh ung dung nói: “Vậy thì tốt, dì còn cho rằng là trách nhà họ Trang dì không giúp đỡ các con trong kỳ thi trung học, không tận tâm lo lắng cho các con.”
- Ngô San San tiếp lời một cách nhẹ nhàng: “Con cũng từng giận bố con, nhưng nghĩ lại, bố con chỉ là không biết thời đại sẽ thay đổi nhanh chóng như vậy.” Ba bố con nhà họ Trang trong lòng đều thầm vỗ tay khen ngợi câu trả lời khéo léo của Ngô San San.
- Hoàng Linh sắc mặt như cũ nói: “Đúng vậy, ai cũng không biết thời đại thay đổi như vậy. Nhà dì đã chọn con đường đi khó khăn, bố con đã chọn con đường đi dễ dàng.”
Câu trả lời nhanh nhẹn dứt khoát của Hoàng Linh càng làm cho ba bố con càng thêm ngỡ ngàng.
- Hoàng Linh đưa ra dẫn chứng phong phú: “Làm cha mẹ, phải biết tạo điều kiện cho con cái. Lâm Đống Triết thành tích không tốt, chú Lâm cố gắng điều chuyển đến Quảng Châu, Tống Oánh từ bỏ công việc ổn định, vậy là Lâm Đống Triết đã đậu vào trường Đại học Giao Thông.”
Trang Đồ Nam trong lòng nghĩ: ‘ Lâm Đống Triết phải thi lại học kỳ sau đấy.”
- Hoàng Linh cười híp mắt nói: “Làm cha mẹ, vì để tốt cho con cái, lúc nào cần hy sinh thì phải hy sinh.”
- Trong phòng lập tức lặng đi, bầu không khí trở nên ngượng ngùng. Trang Đồ Nam cố gắng chuyển chủ đề: “Chuyên ngành của Tiểu Quân cũng rất tốt, bưu điện, giờ các nơi đều lắp điện thoại, còn có dịch vụ máy nhắn tin, ngành bưu điện sẽ có triển vọng tốt.”
- Ngô San San lập tức tiếp lời: “Hôm nay vốn định dẫn em ấy cùng đi theo để chúc tết thầy Trang, nhưng các bạn học cấp hai của cậu ấy đã hẹn nhau đi thăm thầy chủ nhiệm rồi. Con nghĩ dù sao nhà cũng gần, lúc về bảo em ấy đến nhà chúc tết sau, cảm ơn thầy Trang đã dạy em ấy trong nửa năm qua.”
- Trang Đồ Nam nhìn Hoàng Linh lại như muốn nói gì, vội vàng đưa qua một trái quýt mật: “Quýt này ngọt lắm, mẹ ăn thử đi.”
- Sau khi người nhà họ Ngô rời đi. Trang Siêu Anh nói: “Cuối cùng cũng đi rồi.”
- Trang Siêu Anh nửa thật nữa giả khen Hoàng Linh: “Hôm nay em thật sự.. thật sự rất nhanh trí.”
- Hoàng Linh trả lời: “Anh cho rằng em tùy tiện tiện nói sao. Em đã muốn nói lại với Lão Ngô câu 'Con nhà anh chị thành đạt, San San, Tiểu Quân không thành đạt’ từ lâu rồi. Mấy câu này em đã nhịn nhiều năm nay, hôm nay cuối cũng cũng nói ra được rồi.”
- Hoàng Linh uống một ngụm trà: “Có lẽ em đã bước vào giai đoạn mãn kinh rồi, nhìn thấy lão Ngô và Ngô San San hai cái mặt đo, trong lòng em cứ như có lửa bùng lên.”
Trang Đồ Nam không nhắc đến lý do thật sự về căn bệnh của mình trước mặt gia đình. Trang Tiểu Đình biết được một chút từ Dư Đào. Cô ấy nói bóng nói gió hỏi anh trai. Trang Đồ Nam người khôn khéo hơn cô, chỉ đáp qua loa vài câu rồi tránh đi.
Trước khi bắt đầu năm học, Trang Đồ Nam đã đến trường sớm, Trang Tiểu Đình không yên tâm cho anh trai, kiên quyết cùng anh về Thượng Hải. Trang Đồ Nam nghi ngờ em gái không chỉ là không yên tâm về cậu, mà còn là không yên tâm Lâm Đống Triết trở về trường sớm để thi lại, nhưng cậu cũng hiểu tấm lòng của em gái. Hai người cùng mua vé xe cùng một chuyến và về Thượng Hải.
Tránh được giờ cao điểm của việc trở về thành phố và quay lại trường học, hai người rất may mua được vé xe ngồi.
Ngoài cửa sổ là những cánh đồng lúa đã được gặt hái rộng lớn, các cột điện và bụi cây ven đường ray lướt qua một cách nhanh chóng. Trang Tiểu Đình tựa lên thành cửa sổ, nhìn ra những cánh đồng hoang vắng không một sinh khí. Trang Đồ Nam ngồi kế bên cạnh cô ây, nhắm mắt dưỡng thần.
- Xe lửa vẫn tiến về phía trước, những tiếng rít của bánh xe ma sát với đường ray vang lên đều đặn, tạo ra âm thanh ầm ầm như tiếng máy trộn bê tông. Trang Đồ Nam để thoát khỏi ảo giác trong đầu, kiếm chuyện nói: “Lâm Đống Triết rất thông minh, sao lại phải thi lại?”
- Trang Tiểu Đình ‘hừm’ một tiếng: “Cậu ấy suốt ngày cứ nói, chú, cô của cậu ấy, bạn bè trung học phổ thông ở Quảng Châu của cậu ấy đều không học gì cả, mở xưởng, làm kinh doanh, đều kiếm được tiền. Đến mức tiền bọn em kiếm từ việc bán túi nhựa vào chủ nhật còn cao hơn lương chính thức của họ. Anh, anh có thể đừng nói cậu ấy, anh Bằng Phi đang kiếm được bao nhiêu tiền, nếu không sau này cậu ấy càng không muốn học cho đàng hoàng nữa đâu.”
- Nghĩ đến Hướng Bằng Phi ngày càng có nhiều tiền, Trang Đồ Nam cũng thấy cảm thán: “Bằng Phi một ngày lái xe 12 tiếng, cực thì cực thật, nhưng cũng kiếm được tiền, một tháng có thể kiếm được hơn 2000 tệ.” - Trang Tiểu Đình lại nói: “Chú Lâm nhất quyết bắt cậu ấy học, chú Lâm đã nói một câu, em thấy rất có lý. Chú nói: ‘Cuộc đời có lúc lên lúc xuống, người học qua sách vở và người không học, chiều rộng của cuộc đời họ không giống nhau. Cách vượt qua đỉnh cao và cách chịu đựng khi xuống đáy cũng khác biệt.”
Trang Đồ Nam suy nghĩ kỹ về câu nói đó, nhẹ gật đầu.
- Trang Đồ Nam lại hỏi: “Lỡ như Lâm Đống Triết thi lại cũng không đậu thì sao....”
- Trang Tiểu Đình như đinh đống cột: “Em đã nói cậu ấy rồi, thi lại không qua thì chia tay.”
- Trang Đồ Nam nhịn cười: “Vậy nếu cậu ấy thi lại mà đậu thì sao?”
- Trang Tiểu Đình đáp: “Học kỳ sau mỗi buổi tối sẽ cùng em tự học.”
- Trang Đồ Nam đầu tiên không nhịn được cười, sau đó cảm thấy không đúng: “Em là tính công khai đấy à?”
- Trang Tiểu Đình gật gật đầu, ngại ngùng, kiên quyết thấp giọng nói: “Dù sao mọi người ở kí túc xá bọn em sớm đã nhìn ra từ lâu rồi, thường xuyên trêu chọc bọn em.”
- Trang Đồ Nam nhìn thấy em gái với vẻ mặt giống như cô con gái nhỏ, trong lòng nhiều cảm xúc đan xen: “Vậy em định lúc nào nói với bố mẹ?”
- Trang Tiểu Đình quay đầu nhìn về phía anh trai, thấp giọng nói: “Lúc trở về nhà em đã định nói với bố mẹ rồi, mấy lần suýt nữa thì nói ra, nhưng em không dám nói. Em sợ bố mẹ không hài lòng. Anh, từ nhỏ đến lớn, em đều sợ bố mẹ thất vọng về em.”
- Trang Đồ Nam nhiều cảm xúc đan xen: “ ‘Em sợ bố mẹ không hài lòng’. Tiểu Đình, em lo lắng quá nhiều rồi.”
Trang Tiểu Đình im lặng không lên tiếng, Trang Đồ Nam biết em ấy không muống lại nói về chuyện này nữa, nên cậu cũng không nói gì nữa.”
- Trang Tiểu Đình bóc một quả quýt đưa cho Trang Đồ Nam: “Mẹ có hỏi qua em, hỏi sao anh mãi không có bạn gái?"
- Trang Đồ Nam không vui nói: “Anh của em không thích hợp với tiêu chuẩn chọn đối tượng với các cô gái ở Thượng Hải.”
Trang Tiểu Đình nghiêm túc nói: “Các cô gái Thượng Hải cần ‘ba cao’: dáng người cao, học lực cao, lương cao. Anh, anh phù hợp mà, sau khi anh tốt nghiệp liền là ‘nhân sĩ ba cao’ rồi.
- Trang Đồ Nam kinh ngạc: “Đến những chuyện này em cũng biết à?”
- Trang Tiểu Đình đáp: “Em và Lâm Đống Triết đã từng đến góc yêu đương để xem náo nhiệt. Em thấy trên giấy của các phụ huynh phía bên nữ đều yêu cầu như vậy cả.”
- Trang Đồ Nam dở cười dở khóc: “Hai đưa thật là... Hai đứa thật là làm cho anh mở màng tầm mắt. Tính cách, sở thích và thói quen khác nhau đến vậy, vậy mà vừa bán túi nhựa vừa ăn uống vui chơi, mà vẫn yêu nhau được.
- Trang Đồ Nam nói: “Giờ anh cảm thấy, em và Lâm Đống Triết yêu nhau cũng rất tốt. Mẹ và Ngô San San đều nói em tính cách đã vui vẻ và thoải mái hơn nhiều rồi.”
- Trang Tiểu Đình do dự nói: “Anh nhận thấy không, bố mẹ đều vì chuyện của Ngô San San mà rất buồn đó, không phải là vì nhà, là, là...”
Trang Đồ Nam hoàn toàn hiểu được em gái muốn nói gì, gật gật đầu.
- Trang Tiểu Đình tiếp tục nói: “Hôm đó, sau khi chú Ngô và chị San San đi, mẹ nói ‘Ngày xưa nhà ai cũng nghèo, bọn trẻ lớn lên đều nối nghiệp bố mẹ làm trong xưởng, không phải so đo cái này cái kia.’ Bố cũng thở dài, em thấy trong lòng bố mẹ đều rất khó chịu.”
Trang Đồ Nam và Trang Tiểu Đình đều nhớ lại những kỷ niệm thuở nhỏ, khi cả nhóm trẻ con cùng đi học, cùng xem tranh nhỏ, những ngày tháng giản dị nhưng đầy ắp kỷ niệm.
- Trang Tiểu Đình đáp: “Em còn nhớ lúc đó anh dẫn Lâm Đống Triết cùng về trường. Lúc đó anh học lớp năm, bọn em học lớp một. Mỗi lần đi qua đường anh nắm tay em, tay kia nắm Lâm Đống Triết, có lúc nghĩ, nếu con người không phải lớn lên thì cũng thật tốt.”
Trong khuôn viên sân trường rất vắng vẻ, cây cỏ héo úa, người đi trên đường cũng thưa thớt.
Trang Đồ Nam trở về kí túc xá, bất ngờ phát hiện trên bàn của Phùng Ngạn Tổ và Vương Thượng Văn đều chất đầy đồ đạc, có vẻ như cả hai đều ở trong ký túc xá.
Dù lòng không muốn và tâm trạng không vui, Trang Đồ Nam vẫn ép bản thân đi ngay đến văn phòng, báo cáo với người phụ trách nhóm để kết thúc kỳ nghỉ. Các anh khóa trên ở lại nhìn thấy cậu trở về, k quan tâm hỏi thăm tình trạng phục hồi sức khỏe của cậu, sau đó nói với cậu, công trường cũng nghĩ phép, hiện tại chưa bắt đầu làm việc, mọi người không cần phải tới công trường.
Trang Đồ Nam nghe xong, như trút được gánh nặng thở phào nhẹ nhõm. Đồng thời, cậu cũng không bất ngờ khi cảm nhận được, các anh khóa trên nhắc đến khoảnh khắc ‘công trường’ đó, cậu bỗng dưng cảm thấy mồ hôi lạnh toát ra trên trán và lòng bàn tay.
- Các anh khóa trên có vẻ cũng chú ý đến sự khác thường của Trang Đồ Nam. Anh do dự một lát rồi lên tiếng: “Anh nghe ý của thầy Chu, dự án này có thiết kế mới, kỷ thuật mới, nguyên liệu mới, sau khi hoàn thành sẽ được gửi đi dự giải thưởng, bài luận tốt nghiệp của cậu có lẽ chính là nó rồi. Cậu cố gắng điều chỉnh lại tinh thần, nếu thực sự không ổn, thì sớm nói với thầy."
- Anh khóa ân cần khuyên nhủ: “Hệ thống kiến trúc là tổng thể, học ngành xây dựng, phải học cách đối mặt với các tình huống bất ngờ trên công trình.” Trang Đồ Nam trong lòng cảm kích, cảm ơn anh khóa trên xong, sau khi xem qua bản vẽ mới, cậu quay lại ký túc xá.
Khi gần đến giờ tắt đèn, Phùng Ngạn Tổ và Vương Thượng Văn cùng lúc vội vàng trở về. Ba người nói chuyện phím một lúc, sau đó mỗi người làm vệ sinh cá nhân rồi nghỉ ngơi.
Trong ký túc xá, không khí trở nên căng thẳng. Phùng Ngạn Tổ và Vương Thượng Văn õ ràng tỏ ra nghiêm túc và lo lắng, ba người đều có vẻ trĩu nặng tâm sự.
Không khí căng thẳng ấy đã bị phá vỡ bởi món thịt lừa của Dư Đào--- vài ngày sau, vào một buổi tối, Dư Đào mang về đặc sản thịt lừa quê hương, cậu vui vẻ gọi mời các bạn cùng thưởng thức. Trang Đồ Nam đóng góp hai chai nước nóng để trụng mì ăn liền, bốn người ngồi quanh, ăn thịt và mì.
- Vương Thượng Văn đáp: “Kết cấu cầu Nam Phố đã tham khảo cầu Annecy ở Canada. Thời gian gần đây, giáo sư Lâm bỗng nhiên biết được rằng cầu Annecy xuất hiện nhiều vết nứt kết cấu. Giáo sư Lâm lập tức dẫn đội đi Canada, chụp lại từng vết nứt, giờ đang dẫn toàn nhóm nghiên cứu những vết nứt này, tìm cách giải quyết.”
- Phùng Ngạn Tổ đáp: “Vốn vay từ nước ngoài mỗi ngày, không, mỗi giây mỗi phút đều là lãi suất. Hai bên trụ cầu của cầu dẫn đã hoàn thành việc đóng cọc, công trình không thể dừng lại, tiến hành như bình thường. Giờ tôi ban ngày ở công trường thi công, tối đến ở văn phòng làm quen với bản vẽ, mọi lúc đợi thay đổi bản vẽ.”
- Dư Đào thẳng thắng hỏi: “Cầu Nam Phố có bao nhiêu bản vẽ vậy?”
- Phùng Ngạn Tổ và Vương Thượng Văn cùng lắc đầu, Phùng Ngạn Tổ nói: “Tổng số bao nhiêu thì không biết, chỉ riêng bản vẽ xây dựng đã có hơn 2000 bản.”
Trang Đồ Nam và Dư Đào cùng lúc hít một hơi lạnh.
- Dư Đào sợ đến mức làm rơi một đũa mì vào đùi: ‘Hơn 2000 bản. nếu mỗi bản vẽ lại phải sửa vài lần, vậy thì tổng cộng có bao nhiêu bản vẽ?"
- Phùng Ngạn Tổ đáp: “Hơn 2000 bản vẫn là ước tính ít rồi đó. Công trình lớn như vậy, mỗi một centimet đều cần phải đo vẽ bản đồ. Mỗi một chi tiết đều cần có bản vẽ rõ ràng.”
- Vương Thượng Văn nói: “Con đường lớn nhất chính là đơn giản nhất, làm những việc phức tạp một cách đơn giản".
- Trang Đồ Nam nói :” Ngay cả khi viện thiết kế đã xem xét đến yếu tố an toàn, nhưng khi đến giai đoạn thi công, với sự cạnh tranh giữa các bên về vật liệu và thi công, an toàn vẫn không thể kiểm soát được.”
- Vương Thượng Văn biết một chút về những lo lắng trong lòng của Trang Đồ Nam: “Vậy cũng không còn cách nào khác, nhà thiết kế chỉ có thể đứng vững ở vị trí thiết kế của mình, bản vẽ thiết kế phải làm trước sao cho không có sai sót nào."
- Dư Đào uống một ngụm nước mì, nói lý thuyết suông thiếu sức thuyết phục: “Nhà thiết kế, nhân viên quản lý an toàn, cố vấn... mỗi khâu nếu đều tuân thủ nghiêm ngặt các quy định thi công, thì mới đảm bảo an toàn ở mức tối đa.”
- Vương Thượng Văn đáp: “Đúng vậy, dự án công trình cầu Nam Phố có hai nhà thiết kế, mười tám đơn vị thi công, còn có viện nghiên cứu công trình thị chính Thượng Hải. Các đơn vị giám sát như Viện Nghiên cứu Khoa học Xây dựng Thượng Hải, thiết kế và thi công đều có người giám sát."
- Phùng Ngạn Tổ đặt hộp cơm xuống nói: “Sau khi anh tốt nghiệp đại học sẽ đi đến viện thiết kế, ở công trường vài năm mới thi nghiên cứu sinh. Anh và sinh viên các em, những người chỉ ở trong trường, là khác biệt. Anh quá rõ quá trình thi công rồi, anh không có chủ nghĩa lý tưởng như bọn em, cũng sẽ không dễ dàng bi quan...”
- Phùng Ngạn Tổ chớp chớp mắt: “Các em muốn có thể kiên trì đến cuối cùng, thì từ từ sẽ biết. Cho dù là thiết kế hay là thi công, mỗi nỗ lực đều có ý nghĩa, mỗi sự kiên trì đều là cần thiết."
- Phùng Ngạn Tổ đưa ra một ví dụ dễ hiểu: “Giống như câu chuyện cười đó, ba cái bánh bao mới đủ ăn, mỗi một cái bánh bao đều quan trọng cả.”
- Trang Đồ Nam vẫn đang suy nghĩ về câu nói trước đây của Phùng Ngạn Tổ: 'Nếu các bạn có thể kiên trì đến cuối cùng’ , nhịn không được hỏi: “Nếu không kiên trì đến cuối cùng thì sao?”
- Dư Đào cướp lời trả lời: “Thì chuyển ngành, hoặc là đổi hướng chuyên môn, như bảo tồn di sản văn hóa kiến trúc, nghiên cứu văn hóa kiến trúc, nghiên cứu so sánh kiến trúc Đông Tây.... Giáo sư La đang tu sửa các kiến trúc lịch sử ở Thượng Hải. Trong khoa có rất nhiều người muốn đi đến nhóm của giáo sư La, Vương Đại Chí bên cạnh chính là nhóm của giáo sư La.
- Trang Đồ Nam kinh ngạc không thôi: “Cậu đã nghĩ đến việc chuyển chuyên ngành à?”
- Dư Đào chán nản nói: “Cậu ít nhất còn xây bệnh viện, mình thì buộc bảo vệ đầu gối và chạy ở Phố Đông, xây dựng những tòa nhà chung cư giống nhau như đúc, vừa mệt mỏi vừa không có cảm giác thành tựu.”
- Phùng Ngạn Tổ và Vương Thượng Văn cùng đồng thanh nói: “Bảo vệ đầu gối? Anh sao lại không nghĩ đến.”
- Phùng Ngạn Tổ nhìn hai em khóa dưới: “Có vẻ cải cách viện thiết kế ảnh hưởng rất lớn với hai đứa.”
- Trang Đồ Nam và Dư Đào cùng nhau gật đầu. Trang Đồ Nam nói: “Các môn học mà bọn em học xoay quanh không gian và nhân văn. Nhưng giờ nhìn lại, sau khi cải cách viện thiết kế phải chạy theo thị trường, chú trọng vào việc phát triển cơ sở hạ tầng, chú trọng xây dựng các công trình công cộng có tính thực dụng và các tòa nhà cao tầng mang tính thương mại.”
- Dư Đào nói: “Mô hình công việc thay đổi lớn, cường độ và áp lự công việc cũng tăng lên rất nhiều.”
- Trang Đồ Nam bổ sung: “Cho dù là định hướng nghề nghiệp, hay là niềm vui công việc đều khác xa so với khi chúng ta chọn chuyên ngành ban đầu." Sau khi ăn xong. Trang Đồ Nam đến phòng nước rửa tay cuối hành lang rửa hộp cơm.
Phòng nước nối liền với nhà vệ sinh, để khử mùi, cửa sổ luôn mở dù là mùa đông. Trang Tư Nam quay lại phòng lấy một bao thuốc — mỗi "con nghiện cải cách" trong ngăn kéo đều có một hai hộp thuốc, khi tinh thần không tốt thì hút một hai điếu — tựa vào cửa sổ mà hút thuốc.
Ánh sáng trong phòng nước mờ mịt, ánh sáng của điếu thuốc lóe lên rồi lại tắt, Trang Tư Nam chăm chú nhìn vào ánh sáng nhấp nháy đó, tâm trí phiêu diêu, không thể tập trung.